Tavuk Dönerin Tarihi

Döner onyıllardır var olan bir Türk yemeği.

Tavuk döner ise, pek pek son 20 yıldır fenomen olan bir olgu.

Ara şerh: Yatay döner olan, Erzurum cağ kebabı ara bir parametre. Tutmadı ve yaygınlaşmadı.

Tavuk döner fenomenin alt-parametreleri.

Viralite 1: Mutfak konusu, internet durumundan bağımsız olarak bir viralite taşır. Kumpir 1990 tarihlidir örneğin. 1995’te şu anda var olanın 20 katı kumpirci vardı İstanbul’da. Sonra meyve suyu sıkıcıları geldi. Tutan var, tutmayan var yani.

Sucuk dönere üstünlüğü: Sonuçta tavuk döner leziz bir yiyecek. Sucuk döner ise pişerken kuruyor ve sucuk ekmekten bir üstünlüğü yok. Burada önemli olan şey, piliç çevirmenin, fiyatı nedeniyle, tavuk dönere yenilmesi. Yoksa 50 yıldır piliç çevirme var Türkiye’de, en az 10 vilayette izledim bunu. Tabii asıl parametre fiyat: Çevirme yarım 12 lira yarım tavuk döner 3 lira ve dükkanlar yanyana.

Viralite 2: Eski Beyoğlu karakolu ışıklarındaki tavuk dönerci, 120 yıl önce başladığında günde 10 kilo satıyordu, şu an günde 90-100 kilo satıyor. Satıcı, güleryüzlü, temiz işli, vd. Yine de 10 katına çıkmak 10 yıl aldı.

Bitmedi daha var:

En son 5 yıl önce, tüm AB’yi gezen bir arkadayım, İtalya7nın en ücra taşra ilinde bile tavuk döner gördüğünü söylemişti ve tamamına yakını Türkler’in elinde onların. 5 avro AB standartlarına göre ucuz imiş, o yüzden satıyormuş. Sonuçta, 300 milyon AB’li öğle yemeğini dışarıda yiyor ve şirketler bunu ödemiyor, dolayısıyla ucuz ve doyurucu şıkkı önemli.

Tavuk döner tek başına Türkler’in kişi başına yıllık tavuk tüketimini 3-5 katına çıkardı 15 yılda.

İlginç bir tarihçe oldu yani.

(18 Ekim 2016)