5
milenyumluk Dünya Sistemi modelli tarihe baktığımızda, en kısası bu olmak üzere,
birçok dönemsellikler görürüz. Bunların en kısası, 25-35 yıl arasında değişir.
En uzunu ise, 250-350 yıllıktır. Tüm tarihsel panoramada bunu görürüz, hem de
global olarak. Bir de Avrasya’da, hep doğu yükselirken batı iner ve tersi de.
Bu kezki
döngü, olağan biçimde sürdü. Ancak, olağandışı olan şuydu:
1994,
2001, 2008 ve 2015’te kriz yaşandı. Fazla düzenli ve fazla oranlı: % 40 + % 20
+ % 20 + % 20 oranda = 14 + 7 + 7 + 7 yıl.
Kapitalizmin
kendi krizini kendisinin ürettiği marksistlerce önesürülür de, diğer tüm
sistemlerin de (reel sosyalizmin de, komünizmin de) kendi krizini ürettiğini
pek söylemezler.
Kaos
matematiği bakış açısından bu, değişim parametrelerinin kendilerini de etkilediği
ve parametrelerin birbirinden istatiksel olarak bağımsız olmadığı bir
(topolojik) sistem sözkonusu demektir burada.Yani, neden ve sonuç, hem
birbirini düz yönde etkiler, hem de ters yönde etkiler; yani, kriz çıkaran
öğeler, hem kendini arttırır (belli dönemlerdeki ekonomik krizlerde), hem de
kendini azaltır (nüfus artışında).
Ufukta
2029 Global Krizi’nin olduğu da kesin. 2022’nin büyük olasılık krizsiz olacağı
da kesin. Bir tek bu krizin boyu ve süresi kesin belli değil henüz. 1 yıl da
sürebilir, 7 yıl da. 2022-2029 arası, ambale olma (post-travmatik şok) ve son
şoka hazırlanamama ile geçer.
Çin,
artık global yapıyı biçimlendiriyor, hem de bile isteye. Altın stoğunu ve
devalüasyonunu öyle bir ayarladı ki, krizi Dünya’nın üzerine yıktı. Yani, feda
hamlesini önceden yaptı, kendini sağlama aldı, kenara çekildi. Bedeli diğer
herkese yıktı.
Olay,
ABD’nin 2 mekik kazasının Çin’in uzaya insan yollamasına yol açması gibi
olacak. Çin’in ekonomik kazası, diğerlerini bloke ederken, Çin yerinde duracak.
Bu, savaşı başladığı-bulunduğu noktada
karşılamak stratejisi olarak, ‘Kızıl Uçurum’ (Red Cliff) filminde aynen
var. Çin, Dünya’yı kızıl bir uçuruma saldı ve koyun sürüsünün başı, sürüyü uçurumdan yallah aşağı sürmek
niyetinde gibi ki bu da ABD olmakta.
Artık,
tarihi ABD yönetmiyor, kimse yönetmiyor, işler denetimden çıktı. Herkes kendi
başının çaresine bakacak ve bu global köpük alınması ötesinde bir küçülme demek
olacak. Biz, son 8 ayda % 27 küçüldük ve bu, en kötüsü değil henüz.
Borsanın
daha önceki senkopları 1-3 oranda gidip gelir ama son 5 yılda eski ekonomik
parametreler devredışı bırakıldı, yeni ekomoik parameterleri tam devreye
sokulamadan işler çığırından çıktı. Şu an, global ekonomide ekonominin temel
kabulleri geçersiz yani. Borsa, 10’da birine bile düşebilir yani.
Puslu havayı yalnız kurtlar sever yani...
Birileri
kriz değil, felaket satın alacak yani...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder