Salı, Ağustos 09, 2016

Şu Yerandaki Soru Kipi:

7 milyar ve insanlık kurtarılabilir miydi?
Hayır. Ancak, bu bir kader değil. 200 yıllık kümülatif bir neden-sonuç çığı.Kurtarmak ister miydim?
Çok çok az ve belki. Gelecekbilim ve epsilon boşluklar yaratmak adına. Ben bozmadığım için, düzeltme sorumluluğu bana ait değil.
Bunlar tümeller.
Neyi kurtardım tikelde?
Gelecekbilim, deneme, eleştiri, mektup, günce: bilim evet, insan bilimleri hayır, edebiyat haır, özellikle de öykü-roman hayır.
Ne oldum?
Eksi varlık, ben değil / erkek / kendi-değil.
Eski ustalarım ne olmuştu?
Bosch, Bruegel, Dürer, klasik resim. 500 yıl önce.
Da Vinci’yi değillerim (bilimci olsaydı, olurdu, ibn-i Sina gibi, onu da metafizikte değillerim), otoportre dizisine karşın Rembrandt’ı da öyle.
Kafka, öykü-roman, Fassbinder, sinema, günce-sinema (1968 Sonbaharında Berlin). 100 ve 35 yıl önce.
Bunların da hepsi tikel.
Tümelde, Aristo metafizik / diyalektik / mantık, Lao Tzu metafizik / diyalektik / mantık.
De Labotie. Verhulst, Bellegarrigue.
Verhulst’un (1830) ve Bellegarrigue’nun (1850) ne yaptığını anlayana Batı’da bile raslamadım. Aristo-Lao Tzu gibiler oysa.
Bu aksisleri özellikle imliyorum, çünkü bunlar tarihin aksını doğrultabilirdi, en azından inişe fren-köstek olabilirdi. Aristo’nun İskender’e yazılı olarak Lao Tzu şerhi dersi vermiş olduğunu düşünün bir.
Neçaye de bir şerh ama fazla pratik. Teorisi zayıf veya yok gibi.
Asıl soru şu:
Wallerstein, 1960’da mümkün olsaydı, Dünya Sistemi modelinin katkısıyla, Dünya’yı inişte durdurmak ister miydi ve nerede?
1990 SSCB-Rusya, 2000 ABD, 2010 AB, 2020 Çin kaput. Ya sonra? 2030 kriz.
1980’de Bertham Gross bunu aşağı yukarı öngördü. 2015 Dünya’sını o ister miydi acaba?
Vurgulu şerh: 2. Sanayileşme’nin 9 öncü altkültürünün 99 altdalında, 5 yılda başka bir ülke veya şirket öne çıkıyor. Bu bile, donanmanın neden yavaşladığını açımlamaya yeter. İlk 99’da herkes sırayla 1. olsa, ortalama yine 45 kalabilir, o da tirihi kurtarmaz, kurtarmadı da.
O nedenle hegemon-odağı, tarihi sürüklüyor peşinden. Belki 100 yıl 1 numara kalıyor en öndeki.
1500 Osmanlı, 1600 İberya = Portekiz + İspanya, 1700 İngiltere, 1800 Fransa, 1900 ABD ama 2000 hiç kimse.
Şerh. O 1 no olmak, en öndekini bitiriyor. Hindistan 1000, İslam 600-1100, Moğolistan 1200, hep silindi gitti ve bir daha geri dönemedi tarihe. Ya da AB, 400-1500 oluyor sonuç. Eksiler vasatı hep sıfırlıyor veya eksiliyor: 400 Kavimler Göçü, 800 Vikingler, 1200 Moğollar. (1350 salgını, 1500 koloniyalizmini granatilemiş gibi görünüyor.)
Türkler-Osmanlı, 1300’de yırtık dondan / tarihten fırladı. MÖ 1300 deniz halkları öyle, MS 900 Macarlar öyle.
Yani, 2015 için, 2075’e kadar bu yırtık dondan fırlayanlar bir şey olabilir, olabilecekse. Öyle görünüyor şimdi mometinde.
Bu salakılara taraftar değilim. Hindistan ve Brezilya’dan bir şey umamıyorum aynı süre için.
O nedenle ellemiyorum tarihi, bir de prensipte gelecekbilimsel 0 müdahale ilkem nedeniyle.
Soru kiplerinin yanıt kipleri bunlar oldu.

(5 Ağstos 2016)

Hiç yorum yok: