Neo-Tango Notları

Sonunda...

Teşekkürler Youtube, yarım hız özelliğini ilk kez kullandım... (Bu, bir reklam değildir, bakınız Magritte ve Foucault.)

Bir tango dansı bu, onu ilk kezinde doğrudan yarım hızda izledim:

https://www.youtube.com/watch?v=kkjBLmM6KEg

Tam 25 yıldır tangoyu tamı tamına böyle hayal ettim ben. Mükemmel ötesi bir şeydi, güzelliği acıtıcı bir izlenimdi.

Evet, o eksi bir anından sıfır anına ancak yeni geldim.

Müzik de o hızda olmalı, bu çok çok önemli.

(Gövdeler uygun, biraz gençler, biraz daha kısa ve kalın gövdeli olabilirler belki ama bu, daha da sonraki ileri-çözülecek-problem ve meta-tango problematiği şimdilik.)

Şerh 1:

Linkteki klipteki dansın adı da yeni tango ama benimkisi ondan epeyi farklı bir yeni tango, dolayısıyla yeni-yeni bir daha gerekebilir sonradan. Artı, Piazzolla’nınki de yeni tango idi. Yani, şimdilik elimizde 3 tane neo-tango tanımı mevcut.

Başlangıç bu idi, epsilon ek ise şu:

Yalın, ‘Bir Bahar Akşamı’ ve ondaki aralara serpiştirilmiş olan alaturka-modern-dans planları:

https://www.youtube.com/watch?v=sSp1TIvpKmI

Ondaki modern dans planı, kesmeli-yavaş planda yapılmış, onu da yavaş plana alınca, dans bambaşka bir şey oldu çıktı ve onu da ayrıca başka bir konu olarak (kamera hızı – göz hızı diyalektiği olarak) irdelemek gerekli.

Şerh 2: Bu dans, hız açısından masabaşı kurgulamalı, yani homojen ve sürekli görüntülü değil.

Şerh 3: Bu heterojen-süreksiz hızdaki dans planının hızıyla bir kez daha oynanınca, hız algısı bozuluyor. Bunun kamerasal bir şey mi, gözsel bir şey mi olduğunu henüz bilmiyorum, bunun retineks poliyalektiği olduğunu biliyorum.

Şerh 4: Bu dans planındaki dansçılar genç, zayıf, uzun ve hafif gövdeliler. Tango yapacakların bizdeki alaturka karşılıkları, göbek dansı yapan kadın olabilirdi ama o da uymuyor bir biçimde ve bu da ayrıca irdelenmesi gereken bir konu (yerellik ve özgünlük-caz sentezlik açısından).

Konumuza geri dönelim:

Klipteki en önemli hareket savrulma. (Bunun sözel ve motor semantiği ayrıca çalışılmalı.)

Tangoda bu savrulma, dönme momentumu ve dönem ataletiyle (rotational inertia) elde ediliyor. Zaten kısa ve kalın gövdeler de o işe yarıyor ama benzer gövdesel yapıdaki, göbekli bir Arap erkek tango yapsaydı, berbat olurdu, Arap kadın olmazdı gibi, işin çinde göbek dansı kıvraklığ var ne de olsa...

Tangodaki bu savrulma, klipteki yarım hızla çok görünür, hatta acıtıcı güzellikte oluyor: Tangodaki, kadınla erkeğin aslında birbirini itmesini motor olarak çok çok iyi mecazi ifade ediyor.

Asıl önemli olan şey ise, o tangoyu gerçek yaşamda o yarım hızda uygulayabilmek. Sanılacağının tersine, tüm danslarda yavaş hız, hızlı hızdan daha çok enerji harcatır ve koordinasyonu çok çok daha zordur.

İşte, burada buto’ya geliyoruz şakkadanak: Durmayı modern dansta bir tek onlar biliyor ve göstermiş durumda.

‘Tango Notları’nda, bu yarım hız tangoyu izlemeden önce, bunu tümdengelimle imlemiştik, şimdi de tümevarımla imlemiş olmaktayız.

Çıkış soru kipi:

Yahu, bunu yüzyıldır neden hiçbir tangocu (teorisyen ve pratisyen) göremedi, başta Piazzolla (üstelik tam da o hıza limitlenen bir tango bestecisidir kendisi)?