Salı, Haziran 25, 2019

Amerikan Tanrıları: Sezon 2 Bölüm 8: Final



Dizinin metni, giderek romanın ‘leit-motiv’inin dışına çıktı.
Bundan çıkan anlamlar:
Bir:
Ticari anlam: Maksat dizinin sezonları uzatılabilsin.
İki:
Gaiman, zaten bu türden metin çaprazlamalarını denemiş ve başarmış biri. Yeni bir şey yapmamış yani. Profesyonelleşmiş de.
Şerh:
Bu iş, romanın karakterlerinden birine yapılırsa, buna ‘spin-off’ deniyor. Konusal ‘spin-off’un adı henüz yok ama. Bu da, bir çapraz medya ama.
Konusal ‘spin-off’ şu:
Gaimn, dizinin ikinci sezonunda birden çok kez, ‘kurmaca / roman / yazı / metin, doğrudan daha doğrudur’ dedi. Gerçek / real değil, doğru / true.
Bunu da, sözkonusu olan bölümün 03:00-08:45 arasındaki sürede, tam bir kısa film bağlamında yapmış. Bu, bir yazarın yazma üzerine doğrudan düşünceleri. Metin güçlü ama çekim de güçlü (hemen her bölümü farklı bir yönetmene çektirmişler bu kez, dolayısıyla bu konuda Gaiman haricinde, kreatif prodüktör etkin olmuş demektir).
Belirtilen süredeki kısa filmimsi plan, doğrudan Gaiman’ın düşünceleri: Korku, inanç, varlık çizgisi sorgulanıyor.
Plandaki en geçersiz önerme şu:
Korku kontroldür’ tezi geçersiz, en azından 2000-2020 momentinde. Bunu tektanrılı dinler bile, ekonomik determinizm bile beceremedi sözkonusu dönemde.
Dolayısıyla karşısavlar:
Bir:
Doğru, gerçeğin altkümesidir.
Benzetişim / simülasyon, gerçekten daha gerçektir; dolayısıyla, doğrudan daha doğrudur.
İki:
İnsanlar, korku filmlerini bile isteye seyrederler, çünkü gerçek yaşamlarında, korkamayacak denli güvencede ama tekdüze ve sıkıntılıdırlar. Yani insanlar, korku filmlerini kontrol edilmek için değil, korkma duygusunun iç gıcıklamasını hissetmek için seyrederler.
Olumlama da olsun:
Mr. Dünya’nın maket set üzerinde yürürkenki, sinema üzerine monologlu kısa planı muhteşem. Tam bir meta-sinema örneği.
Aradakiler de var:
Gaiman, Lynch gibi, 1950 model ve Soğuk Savaş takıntılı kalıyor ama artık 2020’deyiz. Yani Gaiman, feci demode. Ancak bu nokta, çapraz medya semantiğini etkilemiyor.
İşin en önemli başlıkları şunlar:
Kros, hiper, inter, trans medya ve tekst’ler konuları. Yani, Wikipedia’nın başka türlü yaptığını, artık yeni nesil sanatçılar kurmacada yapıyorlar. Bunun aracı da, yukarıda adı geçen kavramların içerikleri ve kullanımları.
Açılımlar:
Gaiman’ın ‘Sandman’de başka bir metne yaptığını; ‘Amerikan Tanrıları’nda hem Gaiman kendi metinlerine, hem kreatif prodüktör onun metinlerine yapıyor. Bu, inter ve trans medya olmakta.
İki.
Gaiman, yazı üretimi ve yazı satışı konusunu tartışıyor. Bu, hiper-tekst olmakta.
Üç:
Gaiman hem çizgiromanı, hem diziyi, hem de romanı yazmış. Bu, öz-çapraz-medyalama olmakta.
Çıkış:
Tüm bunlar, hem ‘2312’ye, hem de ‘3 Cisim Problemi’ne birebir uygulanabilir ama onu biz yapamayız.
Yapabilecek yazar da tanımıyoruz ama yapıbileceğine ve hatta belki yapılmışlığına eminiz.
(21 + 25 Haziran 2019)

Hiç yorum yok: