Cumartesi, Haziran 15, 2019

Yapay zekânın ikame edemeyeceği tek şey yaratıcılık


Bir haber:
“Manpower Genel Müdürü Feyza Narlı ve Prof. Haluk Levent, geleceğin mesleklerini değerlendirdi. Prof. Haluk Levent, yapay zekanın gittikçe yer ettiği dünyada, makineler tarafından ikame edilemeyecek tek şeyin yaratıcılık olduğunu vurguladı.”
Cehalet insanı söyletiyor.
Söyleyen insan profesör olsa da böyle…
Bir geometri probleminin bir bilgisayar tarafından çözülmesinden beridir, 40 yıldan uzun süre geçti.
Yazıyımlar artık resim yapıyor, metin yazıyor. Uzmanları bile bunları insanların değil, yazılımların yarattığını anlayamıyorlar.
Neden böyle?
Çünkü, yaratıcılığın belli kuralları var. Sanatçının gizemi konsepti üzerinden, bunlar yüzyıllarca bilgileştirilmedi, bilgileştirilmesinden uzak duruldu, gizemlilik havası yaratıldı. Sonra; yaratıcılık, esin, angarya, hammaliye, yazınsal işçilk denilen şeylerin neler olduğu adım adım çözüldü. Asıl önemlisi bir yazılım, aynı işi bir insanın üslerce katı kadar yüksek hızda yapabiliyor.
Asıl yaratıcılık sayılacak şey, bu durumda artık bunu yapabilecek yazılımları yazabilecek yazılımlar yazabilmekte. Bu, henüz yapılmadı ya da yapılamadı.
Neden?
Yaklaşımlar hatalı da ondan.
Örneğin Google olsun, Cuil olsun, semantik arama konusuna odaklandı ve sonuç 0 başarı oldu.
Neden?
Dünya’daki diller semantik olarak sınıflı değil de ondan. Semantik anlamlı duruma getirilmiş dil, aşırı basitleştirilmiş dil olur da ondan, yani olağan dil çok-çok hatalı ve kuralsızdır da ondan. Dünya’daki hiçbir dilin sıfırıncı, birinci, … , n.’inci yakın anlamlı veya çağrışımlı sözcük sözlüğü yok da ondan. Diller sabit kalmıyor da ondan (örneğin Türkçe klavyenin yeniden düzenlenmesi gerekiyor artık, çünkü, son 60 yılda kullanılan harf yoğunluğu dağılımı epeyi değişti).
Bunun dışında yaratıcılık atla deve değil. Fotoğrafı resim kılabilen yaratcılar, ressamlar, fotoğrafçılar, yani insanlar değil, yazılımlar burada ve şimdi.
Şu kesin söylenebilir ama:
Fotoğrafı resimleştiren yazılımlar da, insan yaratımı olduğu için, resim-fotoğraf geçişimi yaratıcılığının tüm alanları haritalanmadı, çünkü haritalanamadı, çünkü bu programları yazanlar da, onlara danışmanlık yapanlar da, bu konuda cahiller.
Gelelim işin eğitim yönüne:
Dünya’daki hemen hiçbir yazar, edebiyat fakültesi mezunu değildi.
Dünya’daki hiçbir bilgisayar oyunu tasarımcısı da, sanatsal yapay zeka bölümlerini bitirmedi. Zaten yaratıcılık sayılan şey bu: Normal olan değil, müfredat-dışı olan.
O yüzden, bu sözleri söyleyenlerin hatalarını düzeltmelerini umuyoruz.
(15 Haziran 2019)

Hiç yorum yok: