Perşembe, Nisan 11, 2013

Para ve Çöp


Dünya ekonomisinin yıllık GSMH’si 70 trilyon dolar gibidir. Her yıl bunun % 10’u kaybolur gider.

En kalıcı mallardan olan araba ve ev bile çürür. 15 yaşındaki bir araba ölüdür, trafiğe bile sokulmaz. Sökülse, yedek parça bile zor olur.

Son 50 yılımızın Karadeniz mimarisi harikaları olan, betonarme evlerin ömrü 40 yıl değil, belki 20’dir. 100 bin liralık bir evin sıfırlanması 20 bin filan etmekte.

Ortalama kullanılabilir yeni demir fiyatının kilosu 140 kuruş iken, hurda demir 50 kuruşu gibi. (Eskiden bu oran 10 katı idi, şimdilerde asbestlisi de dahil, kevre kirliliği olsun diye, bu oranlar devreye girdi.)

Kağıdın yenisinin kilosu 145 kuruş iken, hurdası 20 kuruş gibi.

Plastiğin yenisinin kilosu 10 liradan çok olurken, hurdası 65 kuruş.

Hurda cam bazan alınır, bazan alınmaz.

Geri kalan malzeme, şu andaki İstanbul’daki hurdacılar nezdinde belirtilmiş olarak, pek rağbet görmez.

Yani: Ortalama 5 kişilik bir küçük burjuva ailesinin evindeki 50 bin liralık eşyanın hurdası, 5 bin lira etmez. (Mobilyanın ikinci eli, ancak çok yeni-eski ise, vardır.) Artı, onlar en az 5 yılda bir sıfırlanır ve yenisine para bayılınır.

Ekonomide bu kuralın doğada da olduğunu görmek gerek: Buğday ekilen tarlalar hala nadasa bırakılır ve 1 yıl ekilmez. Yani, bu süre için o toprak hurdadır.

Tamam, ekonomi organiktir ve organik yapılarda aynı şeyler geçerlidir ama burjuva ideolojisinin putperest eşya-mülkiyet-severliğinin parasal değeri de sıfır, onu gösterelim istedik.

Ne yapmalı?

Beyaz eşyada 20, kahverengi eşyada 10-20, arabada 10 yıldan önce meta değiştirmeye kalkışmamalı. Birilerini kendi cebinizden zengin etmenin gereği yok, onlar yeterince sömürü yapıyor zaten.

Arada da:

Maya kültüründe olduğu üzere, yılda bir falan gereksiz eşyalarınızı kırıp dökün, hediye edin, ‘garage sale’ yapın, orasına karışmayız.

Ya da: Gelin, (sınırlı yer ve zamanlarda olsa) kültürü de-ekonomize edelim ve hiçbirşeyin değişmediğini iktidar seçkinlerine gösterelim.

Yoksa:

Tüm biyografiniz bir çöp olarak, ot gelip sap gitmiş olarak, tarihte yerini almaz, hiç olmuş olursunuz.

Bakınız tüm tarih.

Dipnot: 1844 elyazmalarına nazire olsun istedik. (1937’de SSCB’de bulundukları için, onların da tam güvenilir olmayabileceğini de düşünüyoruz.)

Hiç yorum yok: