Perşembe, Eylül 05, 2013

Fraktal Semantik

Aristo Mantığı önermeleri, Latince üzerinden sistematikleştirilmiş ve kısaltılmış durumlarıyla şöyle bir şeylerdir:

SaP = Bütün insanlar ölümlüdür.

S = Subject / özne

a = Tümel olumlu hüküm

P = Predict / yüklem

‘Bütün insanlar ölümlüdür’ ile ‘hiçbir insan ölümsüz’ değildir önermeleri, Aristo Mantığı açısından eşdeğerlidir, çünkü Aristo Mantığı’nın temel ilkelerinden bir olan özdeşlik ilkesine göre, bir şey ya kendidir, ya da tersidir / kendi-değil’dir.

Buraya 2 geometrik biçim ekleyelim:







Koch Adası türünden eklemeli bir anlam genişlemesini, ‘bütün inanlar ölümlüdür’ önermesini, ‘bütün primatlar ölümlüdür’, ‘bütün memeliler ölümlüdür’, en son olarak da ‘bütün canlılar ölümlüdür’ önermesine dek vardırabiliriz. Bu da fraktal anlam genişle(til)mesi demektir.

Koch Atolü’nde ise anlam eksiltmesi yaparız:

‘Bütün canlılar ölümlüdür’ önermesini, bu kez sırayla gelecek adımları atlayarak, ‘bütün bakteriler ölümlüdür’ olarak kullanabiliriz.

Ancak bu son önerme, pekala ‘bütün bakteriler ölümsüzdür’ olarak da kurulabilir (ve böylelikle de bu durumda kendi ve kendi-değil özdeş olabilir).

Çünkü bakteriler, genelde ortalama 20 dakikada bir ikiye bölünür. Bu bölünme pratikte sonsuza kadar sürer, eğer yaşama ortamı uygunsa tabii ki.

Eğer o ortamda, o bakteriyi üremek için kullanan bir virüs türü varsa, bu kez önerme anlam eksitmeli olarak şöyle kurulabilir:

‘Bütün bakteriler ölümsüzdür’ ama ‘virüslü bakteriler hariç’ ki bu da Koch Atolü biçimine anlamsal olarak giden bir anlamsal eksiltmedir.

Bunu başlangıçtaki 2 önermemize de uygulayabiliriz:

‘Bütün insanlar ölümlüdür’ önermesi, ‘beden nakli yapılanlar hariç’ ile anlamsal eksiltmeye uğrar.

‘Hiçbir insan ölümsüz değildir’ önermesi de keza böyle olur.

Bir önerme daha:

‘Bazı X’ler ölümsüzdür’ başlangıç önermesine dahil edilebilecekler:

Beden nakli yapılan insanlar, sürekli bölünen bakteriler, vd...

Çıkış:

Bu homojen-konveks model de şöyle değiştirilebilir:



2 Julia Kümesi, değişik açılarla birbiri üzerine çakıştırılırsa ve onların birim alanını eşgenar üçgenler sayarsak, sonuç biçimler homojen olmayan Koch Atolü’ler olabilir. Bu Koch Atolü’lerinin birim eşgenar üçgenleri tam olmayabilir. Bu da 2 anlam taşır:

Standart bir anlambirim (semantem) yoktur. Eğer olacaksa da , anlam daraltmalı ve koyutsal olacaktır bu.

Eksik parçalı fraktal semantemler de, yükseltgeme ile daha üst anlamkümelere taşınabilir ama bu son durum başka metinlerin konusudur.

Es.                   


Hiç yorum yok: