Pazartesi, Eylül 23, 2013

Gelecekbilim Dersleri 1



Bir:

Gelecek hep gelir ve uzun sürer: 5 milenyumluk tarihten daha uzun...

Gelecek hep gelir ama şimdilik: 200 bin yıl önce Afrika’da ve 1945’teki atom bombalarıyla birer kez olmak üzere, insan türü şimdiye dek en az 2 kez tümüyle yok olma tehlikesiyle karşılaştı. 2010’dan beridir Dünya olanaklarının geriye dönüşsüz olarak tüketilmesi nedeniyle de bir risk var ama şimdilik ölümcül değil o. 21. Yüzyıl makro krizleri (su, gıda, enerji, nüfus önce çokluk, sonra sabitlik olarak), insan türü için yok oluş tehlikesi arzetmiyor.

Bunların böyleliğini, geleceğin bittiği sanılan 2. Dünya Savaşı sırasında, gelecekbilim bilimsel açıdan icat eden Flechtheim da,  sanatsal açıdan icat eden Asimov (ki düşünceyi büyük olasılıkla Flechtheim’dan aparttı) da, göremedi.

Geleceğin bitmişliğine (yani 2 atom bombasına karşı), 1957 Sputnik uzay yolu ile bir eksodus açtı. Ondan sonra robotçuluk, ölümsüzlük ve yapay zeka geldi.

*

İki:

Tüm gelecekler geçmiş olur: Yani yarın, bugün dün olur.

Geçmiş algıları, psişik ve kültürel olarak çok çok farklı olabilir ve bunlar tam listelenmemiştir. Gelecek algıları da öyledir.

Gelecek değiştirilebilir.

Geçmiş de değiştirilebilir: Bugüne dek tarih, antropolojik, etnolojik, folklorik ve sosyoloji kültürel modlarda hep yeniden yazıldı, aynı dönemin tarihi yani.

Geçmişbilim olarak tarih ve gelecekbilim olarak fütüroloji sentezi, zamanbilim etmez. Zaten henüz bir zamanbilimimiz yok. Olacaksa da, bu aksis üzerinden inşa edilmeyecek.

Tarih ve fütüroloji, ironik olarak şimdiyi kapsamaz. Oysa, insanların tamamı yalnızca şimdide yaşar.

*

Üç:

Gelecekler, geçmişlerin potansiyellerinden aktuellere dönüşümlerle yaşanır ve gerçekleştirilir. Bazan potansiyelsiz aktuel ve aktuelsiz potansiyel, yani nedensiz sonuç ve sonuçsuz neden de mevcut olabilir.

Bir potansiyelden birden çok aktuel gerçekleşebilir ki bu bir genin birden çok protein sentezleyebilmesine benzer.

Birden çok potansiyelden bir aktuel gerçekleşebilir ki bu çok genin birarada bir proteini sentezlemesine benzer.

*

Dört:

Geleceğin belli bir yönelimi yoktur. Zaten tarih, Dünya Sistemi modeliyle bize determinist bir model de sunmaz.

Birden çok gelecek vardır ve bunlar birbirini öldürebilir, öldürmeyebilir de...

Dünya gezegeni üstündeki gelecek, insan türünün kendini er veya geç bitirmesiyle bir yolda noktalanacak. O sırada büyük olasılık insan sonrası tür evrilmiş olacak ama en azından Dünya üzerindeki post-insanı insanın yok etmesi pekala mümkündür.

Dünya gezegeni dışındaki insan sonrası ve insansal gelecek boştur. Zeka-öteye, canlı-öteye ve özdek-öteye evrim şimdiden öngörülebilyor.

İnsan sonrası türlerden birinin evrim sonulu, 10 üzeri 67 yıl içinde, bugünkü Evren’in yok oluşunu tersine döndürmek ve/ya onu metamorfozlamak olabilecek. Gelecekbilim şimdi ve burada bu menzil tanımını kapsıyor.

*

Nokta.

Es.

Şimdilik bu kadar doz yeter.


Hiç yorum yok: