Hesaplamalar ve Uygulamalar

Dünya’nın çevresi MÖ 100 gibi bir zamanda hesaplandı. Yöntem, zamanı ve aradaki uzaklığı ölçerek, 2 farklı yerdeki gölge uzunluklarının eşdeğerlik zamanını ve/ya eşzamanda gölge uzunluğu farkını bulmaktı.

Ay’ın çevresi, Dünya’nın çevresi ve Ay Tutulması’nda Dünya’nın Ay üzerindeki gölgesinin eğrilik yayının açısı kullanılarak hesaplandı. Yine yaklaşık aynı zamanlarda..

Ay’ın Dünya’dan uzaklığı, bu 2 çevre / yarıçap kullanılarak, Ay’ın gökyüzünde bir Ay çapı kadar yer değiştirmesinin kaç derece ettiği gözlenerek ve bunun 360 dereceye oranıyla elde edilecek çokgenin kenar sayısını Ay’in çevresiyle çarparak hesaplandı.

Peki, Dünya’nın çevresi ne zaman dolanıldı?

1.700 küsur yıl sonra filan.

Peki, Ay’a ne zaman gidildi?

2.000 küsur yıl sonra falan.

İşte o nedenle, hesaplamalar ve uygulamalar birbirinden epeyi ve epey farklıdır. Genelde hesaplama ve kuram önce gelir ama istisnalar da mevcuttur.

Pratik bir konuda katkımız olsun:

Ursula K. Le Guin 1976’da ‘Mülksüzler’i yazdı. O bilimkurgu romandaki roman kahramanı Shevek, bir denklem bulur ve mühendisler o denklemden ışık hızından hızlı iletişimi hemen becerebileceklerini önesürerler. Oysa ki burada açıklandığı üzere, bu pekala mümkün olamayabilir.

Genelde iletişim fotonlarla, yani elektromanyetik dalgalarla kurulur. Oysa ki nötrino kullanmak ışık hızından hızlı gidebilmek için daha uygundur. Sonuçta nötrino, fotondan daha düşük kütle eşdeğerlidir.

Sözü bağlarken:

Boyut fermuarını yıllar önce tasarladık ama onun gerçekleştirilmesi belki 2 milenyumdan çok alabilecek. Kuram-eylem bireşimi / praksisi olanağını gözönüne alarak ve hesaba katarak, onun gerçekleştirilmesinin, global kültür ona hazır olunca mümkün olacağı kanısındayız. Genede öyle olmakta.