Bir Sokağın Varoşta Olduğunu Anlamanın Yöntemi

Ekşi Sözlük’te bu başlığı açan kişi, ilginç bir yöntem önermiş, kültürel antropoloji açısından ve bilmeden:

“bunu anlamanın çok basit bir yöntemi var:

playstation salonu, internet kafe, kahvehane, oto tamircisi, tekstil atölyesi, berber.

bunlar keyword’lerimiz, ez az 1 tanesinden başlayarak, sokağın kaçıncı derece varoş, medeniyetsiz bir sokak olduğunu anlayabilirsiniz.

mesela playstation salonu tek başına varsa, 4. dereceden varoş bir sokaktasınız. bunlardan en az 2 tanesi bir aradaysa, 3. derece varoş bir sokaktır. hepsinin bir arada olduğu sokak ise, 1. derece varoş bir sokaktır. allah yardımcınız olsun.

bunlara ek olarak bir de üstüne dernek varsa, işte o zaman sıçtınız. dünya'da eşi benzeri görülmemiş bir kültür şoku yaşayacaksınız.”

https://eksisozluk.com/bir-sokagin-varos-oldugunu-anlama-yontemi--5144086?a=popular

Girişin açıldığı tarih Temmuz 2016. Ona göre irdeleyeceğiz.

Oto tamircisi ortalıkta bırakılmadı. Genelde biraradalar ve tenha köşelerdeler. Varoşlar için konuşuyorum.

Tekstil atölyeleri daha çok çatı katlarında oluyor ve dikkati ilk bakışta çekmeyebilirler. Zaten bu sıralar, bir varoşta öyle yukarı baka baka yürürseniz, sopa yiyebilirsiniz.

Ortalık berber doldu bu sıralar. Ona bir şey diyemedim.

Kahvehane desen, her yerde ve her semtte var. Görünüşünden ayrı yorum gerek. Bir de üzerinde kıraathane yazanlar var hala. Eskiden kahvehaneler okuma-evi imiş aynı zamanda, inanması zor ama greçek.

Bunların yerine:

Dandik bir kadın kuaförü, kesin sokak-içi manav, hala ve hala bakkal, 1 metre karelik bir cep telefoncusu ama akbil de dolduracak mutlaka.

Artı:

Kesinlikle epeyi evin dışında çamaşırlar asılı olacak. Ortalık arap sabunu kokacak. 14 yaş altı çocuklar sigara içecek ve birbirini dövecek.

Metinde semtleme belirtilmemiş:

Şirinevler ve ötesi 5. veya 10 derece varoş, Suriyeliler sayesinde.

Dolapdere-Tarlabaşı ise, Çingene, Kürt, Afrikalı, Suriyeli, sarıkafa turist melezi olmaynan, feci sürpriz bir semt olmakta.

Levent ve Nişantaşı sıkmabaşları, çoktaandır alışıldık oldu.

Alkent-Karanfilköy 1995, Tophane 2015 jetrifikasyon-deentrifikasyon sınırları da var ve bu, varoş konusunun dışında bir konu ama varoşlaşma ve de-varoşlaşma ile ilintili.

Çıkış:

Bu metni bana notlatan arkadaşa teşekkürler. İyi bir bakış açısıyla, bu metinleri bir dizi yaptıracak bana.

Dipnot.

Başka bir bakış açısı da şöyle demiş:

“dükkan önü oturan, yoldan geçenleri "analiz eden" dayılar, horoz saçlı gençler, pencereden sarkan bacılar, (bunların yaşlı modelleri "kimi aradın?" diye 5. kattan laf atar), yerlere tükürenler, işkence izleri taşıyan kedi ve köpekler, yerlerdeki çöp bolluğu, kaldırıma park etmiş kuş serisi arabalar ve ticari araçlar, oynayacak yer olmadığı için sokak ortasında oynayan çocuklar, bazılarının dış sıvası yapılmamış, otoparksız, bitişik binalar, balkonda oturan atletli, "alkolsüz cemil"...”

Takdire şayan gözlemler...

(5 Temmuz 2016)