20
yıllık bu dönem, 2023’e kadarki dönem dahil olarak, 100 yıllık Cumhuriyet (ve
–sizlik / Fetret) tarihinde en verimli dönemdi.
Öyleydi
çünkü:
1960
ertesinin göreli özgürlük ortamı bunu sağladı.
Öyleydi
çünkü:
Bu
kuşağın kalburüstü yazarlarının tamamı, Cumhuriyet çocuğuydu (1923 ve sonrası
doğumlu). Diğer bir deyişle bu dönem, Osmanlı artığı yazarların artık tümüyle
devreden çıktığı ve Cumhuriyet koşullarının geçerli olduğu bir dönemdi.
Öyleydi
çünkü:
1940
kuşağı toplumcu yazarların ve 1950 kuşağı birey olamayan bireyimsi yazarların
ardından geldi.
Biz
1960-1980 arasının Türk Edebiyatı’nın sanatçı biyografilerini ve sanat eserlerini
irdelerken, bu veri tabanını kullanacağız. Ana ilkemiz epistemik yaklaşım
olacak, yani gerçekçilik ve edebiyat aracılığıyla doğru-geçerli bilgi üretme ve
iletme anlayışları.
Sözü
geçen dönem bu konuda, 1940 toplumcu kuşağından bile daha fazla işlevsel oldu
ama bunun çoğunu bilinçsizce yaptı. Diğer bir deyişle, o dönemin yazarlarında
tarih bilinci, öz-varlık nedeni saptama, sanatçı bilinci ya hiç yoktu, ya da
çok eksikti. Dolayısıyla, attıkları taş kuş vurduğunda bu, raslantısal ve
şanssal oldu.
Yine de,
zamansal olarak % 20’lik bir dönemin nitelikli esersel olarak belki % 50 başarı
yazması ve yakalaması takdire şayan, özellikle de arkasından gelen 40 yıla
bakılınca.
Şerh: Bu
türden zirveler ve ardılı boş dönemler tüm Dünya edebiyatlarında mevcut. Ancak
verimli dönemin, ardılı verimsiz dönemi yarattığını söylemek zor. Onun yerine,
verimliliği yaratan uygun koşullar geçici ve az olasılıklı olduğu halde, değerleri
bilinmeden israf edildiği, önce selin (ya da bol debili ırmağın) aktığı, sonra
da sel / ırmak çekilince, kuraklığın yeniden geldiği bir dönemsellik tanımı
daha uygun görünüyor.
Asıl
önemlisi de, bu dönemin yeniden bir daha yaratılamayacağı gerçeği var.
1838-2038 arası için, biricik bir edebi dönem oldu o dönem.
Dolayısıyla
bizim bu çalışmamız, biraz da o döneme ağıt yakma duygusal eğilimi içeriyor.
(17 Nisan 2018)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder