Turgut Uyar’ın Poetikası

Fecaat.

Hepi topu, kokmaz bulaşmaz bir ‘ben kimseye dokunmayayım, kimse de bana dokunmasın’ şairliği…

Kendini şiire veriyormuş ama hangi şiire belli değil. Bunu bile ifade edebilmekten aciz imiş kendisi, bunu okuduk kendi dilinden.

Kendisinin de içinde yer aldığı Türk şiir tarihini adresleyemiyor. Çoğunluk için yazmaktan söz ederken, Ahmed Arif’in, Enver Gökçe’nin, Hasan Hüseyin’in adını anmıyor bile. 1940 kuşağının toplumcu şiirini 1960’ta gömüveriyor kendi aklınca, kıt aklınca.

Bu arada çoğunluğun hangi çoğunluk olduğunu somut-demografik olarak da açıklamıyor: 1950 köylü TC, 1980 taşralı TC, SSCB köylü devrimi?, Çin köylü devrimi?, den den de den den.

Nazım’ın çoğunluk için yazmış olup olmadığını da yazmıyor.

Hesapça, Dağlarca’nın çok şiir yazmasını, onu üzmeden değillemeye çabalıyor ama onun iyi bir şiirini de adresleyemiyor, 15 bin şiir içinden.

Ne biçim balık-şair ki bu, denizi bilmez, suyu bilmez, rakıyı bilmez, şiiri, bilmez, şairi bilmez.

Ahmed Arif’in adını anmıyor ama bizce onu kastederek, bir şairin çektiği büyük acıları unutmasını öneriyor. Bunu değil bir şair, insan olarak önermesi bile, idamlık suçtur.

Uyar’ın poetikası konusuna, 2. Yeni’nin şiir dili anlayışının; graffiti, fanzin, rep türü dip popüler kültür ürünü altdillerine koşut gittiğini göstermek için girdim. Adamın dili, daha aşağıda çıktı.

Bokunda boncuk aramaya ve aratmaya gerek yok.

Böyle şairler olmasa da olur, Uyar’sız da Türk şiiri var olur, var da zaten.

Sivilceli kızlara şiir yazdığımız gibi, sivilceli ergenleri de şair diye bağrımıza basmışız bilmeden…

Dipnot:

Bu biçimiyle 2. Yeni, 1960’ların dilsel özgürlük dalgasından önce, 1950’lerin 0. Liberalizm’inde bir tür dibe iniş (eğilimi) salınımı olarak görülmek gerekir oldu.

2. Yeni’nin dili, tosun edebiyatı denli klişe.

2000’lerdeki popüler kültür ürünlerininki (rep, vd) denli de bayağı.

Bu durumda, 1950’ler buçuk, 1960’lar ve 1970’ler 1’er porsiyon olarak, gelecekten yeme olmuş Türk Edebiyatı için. 1980-2010 arasında da 0’a 0, elde var 0, kopya bile çekilemediği için, elde var eksi 1 olmuş bilanço.

Ana taslağımız bu.

(13 Nisan 2018)