Avrupa’nın Avrupalılaşması: MÖ 13000 – MS 2000

15 bin yıl eder. Bu 15 bin yıl, bu süre öncesinde insansız olan Amerikalar’ın insanlılaştırılması süreciyle eşit bir süre kapsar.

MÖ 13000 gibi, Lübnan civarında ön-tarım sayılan şey başlamıştı. İsviçre’den kuzeydeki Avrupa’nın tarıma geçmesi ise, MÖ 2000’i buldu. Yani, 11 milenyum boyunca Avrupa, avcı-toplayıcı kültürel modda yaşadı.

Avrupa’nın Dünya Sistemi’ne ilk girişi / sokuluşu, MÖ 200 – MS 500 arasındaki Roma İmparatorluğu ile oldu.

Not: Ondan öncesindeki Antik Yunan, MÖ 800-300 arasında, hiçten ve hatta çukurdan (Pers istilası) proto-Dünya imparatorluğu aşamasına evrildi ama global ticaret o dönem zayıf olduğu için, bir Dünya Sistemi kurulamadı. Bu açıdan, Roma-Çin İpek Yolu bağı, ilk Dünya Sistemi denemesidir, ortalama MS 1 momentli olarak: MÖ 500 momenti, soru imli kalır.

MS 400-500 arasında Avrupa, Roma dağıldığı için, orta uzunlukta bir kaos dönemi (Kavimler Göçü) yaşadı ve ardından 500-1500 arasında açıkseçik bir Orta Çağ’a girdi. Bunda; 800 Viking ve 1200 Moğol istilası, 1350 veba salgını etkili oldu.

Bu süreçte, 800 Fransa Şarlman İmparatorluğu, ilk ve premature rönesans ve artı ilk (kıtasal / coğrafi) tam-Avrupa denemesi sayılarak bir ilk oluşturur. O dahil, 4 rönesans ve 4 engisiyon vardır. Hepsi de, değişik yerlerde ve zamanlarda oluştuğu için, bir tür faz birleşimi ve çözülümü girişim saçakları gibi, geniş alanlı ve zamanlı bir birikimli tarih yaşandığı düşünülebilir.

Yani bütün olarak Avrupa, MÖ 2000 – MS 800 arasında da dingildek bir dönem yaşadı.

4 renösans ve 4 engizisyon ertesindeki 1500 kolonileşme çıkışı ile, Avrupa tarih ve hegemonya sahnesine ancak girdi. 1600-1650 Aydınlanma Çağı ile de ancak o zaman, golbal geçerlilikte bilim-sanat-düşün-kültür değerleri üretebildi.

Yani Avrupa, MÖ 13000 – MS 1500 arasındaki 14.500 yıllık süre boyunca barbar idi.

Yarıresmi-moment olarak 1945’te Dünya hegemonyasını ve kültürel değer üreticilik öncülüğünü terketti ve resmi moment olarak da 1995-2000 gibi de, Yeni Orta Çağ’a girdi.

Yani, bugün hala uygarlık denildiğinde, üzerinde uzlaşılan Avrupa kriterleri, 15 bin yılda pek pek 450 yıl geçerli kılınabildi, o de net süre olarak değil: 1/30 bile edemiyor: Bu da, barbarlığın uyğarlığa karşıki hala açık ara üstünlüğü demek, tüm tarih için de böyle.

Yani Avrupa, 14.500 yılda uygarlaştı ve avrupalılaştı ama 450 yılda (1960-2000 Yeni Kavimler Göçü ile) yeniden barbarlaştı ve anti-avrupalılaştı.

Çıkış:

Avrupa’nın geçmişteki bu genel durumunun temel nedeni soğuk iklimliliği idi. Global çevre sorunu da, sanıldığının tersine global ısınma ile değil, yeni buzul çağı ile aynı sürece girmeyi imliyor yeniden. Avrupa, yine oraya gidiyor yani: Soğuk barbarlığa.

(5 Ekim 2018)