Önnot 1:
Bu metin, Ceylan’ın ‘Literatür’ dergisindeki, ‘Dünya-Sistemi Teorisinin Osmanlı
Tarihi Çalışmalarına Yansımaları’ metni yeniden okunurken düşünüldü.
Link: http://www.academia.edu/8996928/
Dünya-Sistemi_Teorisinin_Osmanlı_Tarihi_Çalışmalarına_Yansımaları (Site başlığı
da Türkçe karakterler içerdiği ve aynen yazıldığı için, böyle göründü.)
Önnot 2:
Osmanlı öncesi, İbrahim Okçuoğlu ve bir yazarla daha irdelenmiştir.
Basit
bir saptama:
Türkler,
tarih sahnesine girdiğinde, yani MS 550’de zaten ekonomik Dünya Sistemi vardı.
Bilgi 1:
Dünya Sistemi en geç Roma-Çin ikilisi ile tanımlıdır. Roma-Çin ikilisi, MÖ
200-100 gibi, Transoxiana’da / Sogdiana’da birbiriyle temas eder.
Bilgi 2:
Türkler İpek Yolu rotasına hakimken bile ticaret, batıda Nordikler’in, ortada
Museviler’in, doğuda Sogdlar’ın elindedir.
Bilgi
2-1. Gotlar, MS 1-400 arasında Baltık’tan Azak’a hegemonya ilerlemesi kaydeder.
Oranın doğusu da, Göktürkler’in göçlediği diğer Orta Asya halklarıdır (Hazar
Musevileri gibi).
Osmanlı’nın
1350-1600 gibi, İpek Yolu’nun harcıyla / harcıyla / vergisiyle işleri gül gibi yolunda
gitti. 1600’de Yeni Dünya’nın gümüşü ve rotası İpek Yolu’nu batırdığında,
Osmanlı da kaput olmuştu. Not: 1300-1600-1900 çizgisi, gayet eşit 2 dilim
imler.
Dolayısıyla,
Osmanlı’nın / Türkler’in Dünya Sistemi’ne eklemlenmesini Tanzimat’la başlatmak
komik olur. Yani Türkler, tıpkı 100-150 devleti kurup batırdıkları gibi, Dünya
Sistemi’ne de bir girmiş, bir çıkmışlardır, mehter marşı ritmiyle yani. Aralarda
da; din, alfabe, coğrafya, ad, ırk falan değiştirmişlerdir: Türkiye halkları %
1 falan Türk’tür örneğin 2017 itibarıyla.
TC
1923-2013’te de, benzeri bir süreçler silsilesi olmuştur. 1923-1938 arasında
ılımlı ve karma bir eklemlenme vardır ama 1983-2013 arasında balyoz zoruyla
eklemlenme vardır ve feci geri tepmiştir: Zaytung’un espriyle söylediği gibi Türkler,
Malazgirt’ten doğuya savrulmuştur, bir daha Anadolu’ya gireceklerdir, ‘yeniden
fetih / reconquisition’ (İspanya’sal) engizisyon söylemidir malumunuz.
Dolayısıyla
sonuçta, ilkin devlet kurmak-kurmamak iç savaşından ve ‘lan siz Çinli’siniz’
söyleminden 1.450 küsur sonra, batılı olmak-olmamak söylemi ‘lan siz pis
alkolikler’ söylemi var 2017’de.
Tarihin
kabaca başı var ama sonu yok. Türkler de 5 bin yıllık tarih süresinin üçte
birinden çok bir zamandır ortalığı birbirine katıyorlar. Daha da katarlar ve
katacaklar kesin. Şimdilik bir idrar molası aldılar diyelim.
Yani:
Gidişat,
Türkler’e tarihsel ve Dünya Sistemi’sel bir hakem molası verdi ve dedi ki:
‘Lan,
siz bir daha düşünün, son kararınız ne?’
(25 Mart 2017)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder