Pazartesi, Nisan 03, 2017

Ezel Akay Değillemesi

Alıntılar ve yanıtlar:
“Prensip olarak bütün dünya, hikâye anlatıcılığının altın çağına girdi.”
Bir insan, bir seyirci, bir yönetmen olarak bu kadar yanılsama. Hayret.
En standart öykülü masallar bile öyküsüzleştirildi. Bunu da mı göremedi Akay?
‘Hyeongsa’ gibi epik / episodlaştırılmış öykülü filmler de var.
‘Ghost in the Shell’ gibi meta-hümanist, dolayısıyla meta-öykülü, yani düz-öyküsüz filmler var.
Onun kastettiği, eline kamera tutuşturulmuş, 22 yaşındaki sinema okulu mezunu eksi zekalı ve eksi bilgili yaratıkların yaptıkları. Kalabalıklar ya, Akay onları esas oğlan sanmış.
+
“Ele alınmayan konu yok.”
Bunu Türk senaristlerin içeriği için söylüyor ve yanılıyor.
Kadınsız-erkeksiz-aşksız öykü / senaryo yok. Siberuzaylı, bilimkurgulu, polisiyeli öykü yok: Var olanlar fasulyadan. Tarihle, siyasetle, toplumla istatistik olarak uyuşan senaryo yok ortada. Gerçek yok kısacası. 1975 ve sonrası doğumlular, gerçekte var olmayan çakmak bir gerçeklikimsi’de yaşayıp gidiyorlar, bir zamanlar Yeşilçam melodramıyla büyüyen insanlar gibi.
+
“… bir yönetmen olarak estetik açıdan baktığımda çok zayıf buluyorum. Yani yaratıcılıktan uzak… Genellikle filmi aynı tarz anlatımla ele alma söz konusu.”
Tam da bunu kastettik.
Ancak, Akay’ın söylemekten kaçındığı bir şey var:
Kimse sinema yönetmeni olmak zorunda değil, sinema okulu bitirse de. Dünya’nın en iyi yönetmenlerinin ancak 1’i 2’si sinema okulu mezunudur. Dolayısıyla, kimse bu kadar film  yapmak zorunda değil. Holywood filmlerinin bile, 400’de 20’si karda, gerisi külliyen zarar.
Onun aynı tarz anlatı(-m) saydığı şeyi, biz ezeli ve ebedi ergen kifayetsizliği olarak tanımladık.
+
“Yani bütün dünyada “Televizyon çıktı sinema öldü” falan derler… Öyle bir şey yok.”
Bu sefer Akay da, ergen eksi bilgisine geçmiş.
Sinema 1970’lerde feci başaşağı çakıldı. Bu da onu 1995’lerde (Akay’ın söylediği gibi 2002’lerde değil) yeni bir çıkışa zorladı.
HBO türü paralı kanal dizi filmleri de tam bu sıralar yola başladı ama 2005 ertesinde (başlangıcından 10 yıl sonra) zirve yaptı.
2000 yapımı diziler, 1970’te olsaydı, ne olurdu acaba?, diye düşünmekten kendimizi alamıyoruz ama bazı ürünlerin erken pazara girmesinin epeyi zararla sonuçlandığını biliyoruz. 1970’te ne Dr. House’un monologları anlaşılırdı, ne de Dexter’e tahümmül olurdu.
Akay’ın yanıldığı ise şuradan belli:
1970’lerde sinema oyuncusu dizide oynamazdı, dizi oyuncusu çok nadiren sinemaya geçebilirdi. Şu an ise, mega starların içinde paralı kanal dizilerinde oynamayan yok.
+
“… Amerika’da bundan 15 sene kadar önce başlayan başka bir eğilim, sofistike ve niş seyircilere, şu seyirciye bu seyirciye göre ayrılmış dramatik diziler yapıyor.”
Öncelikle söyleyelim:
Onlar sofistike değil, diğerleri basit ve düz, eksi zekalılar için yani, Yeşilçam filmleri senaryoları gibi, Hollywood senaryoları da öyle.
Sonralıkla söyleyelim:
Onlar artık sofistike değil. 2013 gibi, senaristler tükendi. 2017’de zirve dizi bir tek ‘Taht Oyunları’ var ve onun da romanının tamamını çeksen, birkaç bin saatlık dizi olur.
‘True Blood’ seyirciyi aştı. 2017’de onun 3-4 komplikelik altı ‘Midnight, Texas’ yapıldı ama o da şu anki seyirci için çok basit kalmış gibi.
+
“Dediler ki “Aradan geçen 4 ay içinde, 15 Temmuz’dan sonra özellikle, çok değişiklik oldu. Bizim girişimcilikle yaptığımız, önerdiğimiz dizilerin hiçbiri tutmadı. Biz şimdi tekrar yalnızca ev kadınlarına hitap eden dizilere dönüyoruz.” Bu aynı zamanda bence televizyonculuğun da sonunun geldiğinin işareti.”
Bilmeden çok önemli bir saptamada bulunmuş:
15 Temmuz ve Suriyeli göçmenler, Türkiye’yi ümmileştirdi ve 90 yıl geriye götürdü. Zeka ve bilgi olarak da.
5 paragraf yukarıda televizyona övgüler dizdikten sonra bunu söylemesi, çok eğlenceli.
Evet: Türkiye’de kültür artık eksi düzeyde, televizyon dizisinde de öyle.
+
Çıkış için alıntı:
“İnsanlar sanat eseri izleyerek sanatçı olurlar veya sanattan anlar hale gelirler.”
Bazıları için aynen öyle, özellikle de sinema yönetmenleri için.
Reklam filmi yöneteceksen, en az 100 tane de ödül almış reklam filmi izleyeceksin. Reklam filminin kısa film olduğuna intikal edeceksin.
+
Çıkış:
Bin tane Türk kısa film seyredip, beynini zehirlediği için, panzehir niyetine, Akay’a 100 tane avangard film izlemesini öneririz. Çünkü, bundan 10 yıl önce yakındığı durumları artık olduğu gibi kabul edip, Türkiye’nin eksi zekalı ve eksi bilgili sinemacıları arasına katıldığını gözledik bu söyleşide.
(2 Nisan 2017)

Hiç yorum yok: