Taoizm, Anarşizm, Evsizlik

Taoizmin kurucusu Lao Tzu, savaşan devletler döneminde, Çin’de ortalığın fazlaca karışması üzerine, vatanını (yani ev-ülkesini) batıya doğru yolculukla terkeder, böylelikle de teorisinin praksisini zorunluluktan uygulamış olur.

Anarşizm için bu konu irdelenmemiş ve bu durum çok ilginç.

Devlete karşı olan bir teori, ev-ülkeye de karşı olmak durumunda. Çünkü mülke karşılık sözkonusu. Ev-ülke bir mülklenme durumu ki zaten mülk, hem meta, hem de devlet demek Arapça’da.

Ancak, benim fazlasıyla icracısı olduğum evsizlikle (homeless) ev-ülkesizlik ve ötesinde de, ev-gezegensizlik çok-çok farklı şeyler.

Aradaki ayrım şu:

Küçük burjuvanın gündelik yaşam mantığında, menzil olsun olsun 2-3 kilometredir ama ülke için 1-2 bin kilometre, Dünya içinse 20 bin kilometredir (Dünya’nın yarı-çevresi olarak). Artı, nicel değişimler kendiliğinden nitel değişimlerdir.

Anarşizm, devletsizlik açısından / olarak 1-2 bin kilometre menzilinde dolaylıca-tanımlı.

Tersinden bakılırsa ve sorulursa, bireysel komün yaşamındaki yaşama hacmi, bir mülk müdür, bir ev midir?

Yatılı okul yatakhanesi ergenlere ev olamıyor, bunu doğrudan yaşadım, yaşadık. Çünkü orada toplu yaşamın zorunlulukları bireyselliği epeyi eziyor, yalnız kalmak mümkün değil gibi.

Danimarka yapımı ‘Komün’ filminin fragmanını izlediğimde, öyle bir yerde yaşamayacağıma karar verdim. Oysa belki 40 küsur yıldır, öyle bir yerin hayali zihnimin gerilerinde hep dururdu. 40 küsur yıllık toplumsal yaşantım, o idealle ilgili olumlu duygularımın hepsi alıp götürmüş.

Dolayısıyla benim durumum, evlilikle evsizlik arasında arafta sıkışıp kalmış oluyor.

Shevek, ev-gezegen Urras’ı yeğliyor ve daime eve dönüyor. Onun eşi olarak Takver ise, evden ayrılma gereğini bile duymuyor ve durumu sorgulamıyor ve dişi-kuş hep yuvada kalıyor.

Oysa Eva Siyau’nun gerçek yaşamı, bir kadının bekar ve evli olarak, evlerini kaç kere ve nasıl, idealleri uğruna terkedebileceğini gösteriyor ki onun yaptığı Lao Tzu’nun savaşta ülkesini terketmesinin de üzerinde bir duygusal-aşkınlık.

Bu konu daha açımlanmalı. Nokta. Es.

(9 Nisan 2017)