Ustamdı.
20.
Yüzyıl’da insan bilimlerinde yeni paradigma yaratabilmiş az sayıda kişiden
biriydi.
Dünya
Sistemi’nin kavram-ad patenti onundu. Kendisi, yaratı / tasarım tarihi olarak
1960’ların sonunu ve 1970’lerin başını verir.
Aradan
50 yıl geçmiş. Bugün Dünya’da Dünya Sistemi’nin benimsemeyen çok sayıda tarihçi
var: En basit ve anlaşılabilir kavram bile, bazı kafalara giremiyor. Türk
tarihçileri ise ondan bihaberler.
Dünya
Sistemi, sikluslara dayalı ama siklus düşüncesi, daha 1890’lardan başlayarak
birçok bilimci tarafından ayırsanmış ve modellenmiş.
Dünya
Sistemi; hala Afro-Avrasya-dışı bölgeleri içermiyor, denizleri içermiyor, büyük
göçleri içermiyor. İktisat-siyaset-askeriye’yi içerirken, bilim-sanat-düşün’ü
içermiyor. 70 yıllık Homo Posterus’u içermiyor.
Önemli
olan şey, 5 bin yılın büyük sayılar, limit, asimptot olarak, belli bir bütüne /
bütünlüğe ulaşması ve bunun bir kişi tarafından algılanabilmesi.
O
zamandan bu yana, konuya birçok katkı eklendi. Artık İngilizce literatürde
konuyla ilgili onlarca kitap var.
Bugün
internette, 5 bin yıllık tarihin 10-20 dakikalık haritalı ve tam tarihini
gösteren animasyonlar var. Olay, o denli yaygınlaştı yani.
Tabii ki
model, 50 yılda çok ilerledi. İlerletildi.
Boynuz
kulağı geçiyor.
Çırak
ustayı geçiyor.
İyi ki
böyle.
Güle
güle usta.
(2 Eylül 2019)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder