Bir
alıntı:
“İnsan
topluluklarında genel olarak, % 20 beleşçi / avcı / saldırgan, en az % 60 adil
ve % 20’ye varan oranda özgeci birey bulunur (oyun pratiği bulguları; Kahneman,
vd).”
Not: ‘Özgeci’,
‘diğergam’ demekmiş.
Öncelikle
birinci saptama:
Demek ki
bu oran, pratikte insan türünü kurtarmıyor. Çünkü durum simetrik, diğergamlar
beleşçileri beslese, durum kurtarır gibi görünüyor ama kurtarmıyor, battık
çoktan.
Devamında:
Bir: Bu
dağılımdan emin değiliz.
İki: İnsanların
zaman içinde bu 3 kategorideki yerlerini değiştirdiklerini gördük.
Üç:
Beleşçilik viral ama diğergamlık değil. Yani, liberal düzende ivmelenen biçimde
beleşçiler arttı.
Dört: %
60 gibi yüksek bir adillik veya nötrlük oranı mümkün değil. Çünkü zanaatkar uzmanlar,
her zaman çok küçük bir azınlıktalar. Kimse de herhangi bir zanaatı öğrenmek
için zaman ve enerji harcamıyor.
+
Buradan
sömürüye kaymak pek uygun bir yaklaşım değil.
Çünkü alıntının
sahibi metnin başlığı şu:
“Neoliberal
otoriter popülizm (NOP)”
Genel
panorama şu olabilir:
Devlet
yapısı, her zaman kenarda aşırı yüksek bir artı-değer birikimi içeriyor. AKP’nin
yüksek dozda, diğer tüm iktidarların belli dozlarda yaptığı şey, bal tutan
parmağını yalamak. AKP, tam 17 yıl 20 milyon kişiyi beleşe yaşattı, 4 milyon
Suriyeli hariç. Kimse de adalet peşinde falan koşmadı, tam tersine daha çok
talepkar oldu.
Daha da
önemlisi, kendilerine artı-değer aktarılanlar, onu buharlaştırdılar, yok
ettiler. Kısacıs, müsrifçe tükettiler, yatırıma çevirmediler, yaralı parmağa
işemediler. Sözkonusu giden para 3-4,5 trilyon dolar ve 36 yıl.
Çıkış:
Hahnemann’ı
internette bulamadık. Bu konunun oyun kuramı ve Huizinga oyun pratiği açısından
daha çok yazılması gerekiyor.
(11 Eylül 2019)
1 yorum:
Kahnemann. Yazının ana konuya girmeden sıraladığı; araştırmalarda doğrulanmış ön kabullerden biri Bu dağılım. Devamında zaten para dolayımının modern dünya sisteminde nasıl sahte bir adalet beklentisi yaratarak bu "adalet" duygusunu hareketsiz kıldığı anlatılıyor (yine girişin bir parçası olarak).
Yorum Gönder