Salı, Eylül 10, 2019

Kitaplarda okuduklarımızı unutuyorsak, hâlâ neden okumalıyız?


Okumalıyız değil, okumak isteriz.
Öncelikle bu ayrım.
Alıntı:
‘Okumak’, insanlar için, görmek veya dinlemek gibi doğal bir eylem değil.”
Okumak, yazmak, dinlemek ve konuşmak doğal eylemler değil. Bunların hepsi dilin ve yazının ertesinde olumşu, doğa-dışı davranışlar ve yalnızca insan türüne özel.
Artı görmek ve dileek de öğreniliyor:
Görsel ve işitsel formları algılayıp, yorumlayıp, onlardan anlam çıkarmayı, mavi kareyi ve si notasını, öğreniyoruz. Onlar da doğal değil yani.
Yani metin baştan çuvallamış.
+
“Romancı James Collins de New York Times’ta 2010 yılında yayınlanan bir yazısında, uzun süre hep okumayı istediği halde fırsat bulamadığı bir kitaba, doğa sporları yapmak için gittiği bir tatilde tesadüf edişini anlatıyor. Tarihçi Allen Weinstein’ın ‘Adaleti Yanıltmak’ kitabını, kaldığı mekana kapanarak, hiç spor yapmama pahasına günlerce elinden düşürmeden okumuş. Yıllar sonra o günleri hatırlatan bir ortama girdiğinde, yeniden aklına gelir... Kaldığı tatil evini, kitabı edinişini, okuduğu tatlı anları ve yerleri hatırlamaktadır. Bir türlü hatırlayamadığı şey ise, kitabın içeriğidir.”
Kitap, ilgisinin çekmemiş yalnızca.
+
“Sokrates, genç aristokrat Phaedrus ile sohbetinde, Mısır’ın bilgelik tanrısı Thoth’un alfabeyi icat etmesiyle ilgili bir kıssa anlatır. Platon’un, ‘Diyaloglar’ında kaydedilen bu sohbette aktarılan kıssaya göre, Firavun Thamus, Tanrı Thoth’a icadından dolayı çıkışır; ‘’Senin bu keşfin, hafızalarını artık kullanmayacakları için, öğrencilerin unutmasını netice verecek. Artık, harici bir takım sembollere bağlı olacaklar, anımsamayacaklar’’.”
Metni gafı ve asıl tezi bu: Yazıya karşı bir metin bu.
Unutmamak gerek:
Sokrat, Platon, Aristo, Lao Tzu ve Konfiçyus kendi savlarını kendileri yazmadılar, hep ğörencileri kayda geçirdi onları.
Bu, bir gelenek, o tamam. Ama berbat bir gelenek.
+
“Madem kitaplardan okuduklarımızı zamanla unutuyoruz, o halde niye hala kitap okumalıyız?

Hepimizin, keyiften, bir konu veya kişiyi daha yakından tanımaya uzanan farklı okuma gerekçeleri olabilir.”
İlk yanıt:
Unuttuğumuz ve yeniden anımsamak için.
Gerisi; keyif, bilgi, yalnızca kitabın adını duymuşluk gibi, onlarca neden olabilir.
+
Çıkış:
Muhaflif gazetelerde son zamanlarda, yazar bulamamaktan olacak, böylesi 3/10 düzeyinde düşünce düzeyi ve kompozisyon bilgisi içeren metinler yayınlanır oldu.
Bunu imlemek isteriz.
(10 Eylül 2019)

Hiç yorum yok: