Yanılmış Devlet, Hegemonlar, Dünya Sistemi

Dünya sistemi; hegemonları kaka sömürenler, devleti de hegemon sömüren olarak ele alır ve bu tanımlar aslında geçerli değildir.

Gerçek durumda ise, günümüz tanımıyla iktidar seçkinleri ve kitle, negatif sembiyöz ile sömürüde ortak davranır. Burada, proleteryanın kendi sınıfını sömürmesi sözkonusudur. Bu da, bildiğimiz sınıf atlama durumudur. Sınıf geçişimi (düşme ve atlama olarak), klasik söylemlerde çok ihmal edilmiştir.

Hegemon devletlerin hegemonluğunun da, tarihte hegemonluğun da çatladığı, iç savaşlarla birlikte çok görülmüştür:

Çin (birkaç kez) Savaşan Beylikler, Osmanlı 1400’ler, İngiltere 1600’ler, ABD 1860’lar gibi. AB’de de IRA savaşı, Eski Yugoslavya / Bosna-Hersek (iç) savaşı oldu.

Dolayısıyla burada, mekanik determinist model geçerli değildir.

Sömürenler, hegemonlar, geçerli devletler, birebir çakışmaz.

Yanılmış devlet oranı, 2000-2020 için % 60’tır ve bu, tüm tarihte de böyle olmuş olabilir büyük olasılıkla.

Not: Devlet sayısı, 100-200 arasında değişir, böylelikle ortalama 150 devlet kabul edilebilir. 150 yıllık devlet ömrü ortalaması ise, tarihte toplamda 5 bin devlet sayabiliriz böylelikle. Bunların en az üçte biri de, bugünkü küçük devletler gibi, işlev-tanımı-dışı devlet durumunda. Devletçik de denebilir buna. Devletçiklerin Dünya Sistemi modeli açısından önemi, pratikte 0 değerli olmalarıdır. O zaman Dünya Modeli çok küçülür, istatiksel hata fonksiyonu ana fonksiyon ile başabaş olur.

Yani özetle, tarihteki hegemon odak sayısını, aynı zamanda 5-10’dan, toplamda 100-200 arası bir sayıya çekebiliriz. Bu da, Avrupa, Ön Asya, Orta Asya, Uzakdoğu Asya / Çin olarak coğrafi-bölge’lenebilir. İstenirse Avrupa da, ikiye bölünebilir, batı-doğu veya kuzey-güney olarak.

Diğer bir deyişle, tarihin çöküş dönemleri dışında da, hegemonlu dönemlerde bile, şu anki gibi, devletlerin en az yarısı sömüren-sömürülen ve hegemon-kültür üreten durumundan muaftır ve azattır.

Örnek: Neo-global hegemoni, 1980’de % 15 global nüfusla başladı, 2015’te maksimum % 50 global nüfusla miyadını doldurdu. Bunu geçmişte Akamenidler de, % 45 global nüfus ile yapmışlardı ama topraklarında güneş batmayan imparatorluk İngiltere bunu yapamadı, 400 yıl boyunca ve hiç. Ancak, 200 devletin belki 75’i ondan çıktı, mikro ve/ya adasal  devletler olarak ama.

Sonuç:

Ana akım 3 Dünya Sistemi modeline bir şeyler ekleyerek ve ondan bir şeyler çıkararak, asıl modele varmaya çabalıyoruz. Bu metin, bir eksiltme metni oldu.

(30 Mayıs 2017)