Bir haber:
“ABD'nin
Çin'i Kur Manipülatörü İlan Etmesi Piyasalara Nasıl Yansıdı?
ABD,
Başkan Trump'ın açıklamasıyla, Çin'i "kur manipülatörü" ilan etti.
ABD, bu hamleyi en son Clinton döneminde 1994'te yapmıştı. Açıklamanın ardından
küresel piyasalarda olumsuz yönde hareket başladı.”
İşte bu
adım, kapitalizmin bu aşamasının krizinin son ve 2029 olası krizinin ilk adımı
oldu.
Çünkü,
elde başka araç kalmadı. Bu aracın da etki sınırları baştan belli.
Bizi
daha çok ilgilendiren konu, kur savaşlarının veya kur manipülasyonunun ne olup
olmadığı.
Çok
çeşitli kur etkilemeleri var ve hesapça serbest kur sayılan piyasalardaki ‘forward’
alışlar da, zaten manipülasyon olmakta. Bunu Soros, sterlini kafaüstü çakarak
göstermişti.
Çin’in
kur oynatmaları, bildiğimiz devletin kuru belirlemesi:
“Sabit
döviz kuru, bir ülke tarafından uygulanan bir rejimdir; devlet veya merkez
bankası, resmi döviz kurunu başka bir ülkenin para birimine veya altın fiyatına
bağlar. Ulusal para biriminin değerinin parasal otorite tarafından bir yabancı
para birimine veya bir döviz sepetine sabitlendiği döviz kuru rejimidir. Sabit
döviz kuru sisteminin amacı, para biriminin değerini dar bantta tutmaktır.”
Türkiye
de 1983’e kadar bölleydi. Çin, devlet kapitalizmini uyguladığı için, hem
devletçi, hem kapitalist gibi davranabiliyor ama belli sınırlar içinde.
Yani
sabit kur rejimi, kur manipülasyonudur. Bir.
Arbitraj var:
Arbitraj,
uluslararası piyasalarda Soros’un yaptığı ‘forward’ alımdan farklı. Arbitraj,
aynı anda geçerli ama birbirinden az farklı djviz birimlerini alıp satarak para
kazanmak demek.
Arbitraj,
kur manipülasyonu değildir ama kur manipülasyonu gibi para kazandırır. İki.
2007-2009
krizi ertesinde, ABD’nin piyasaya 5-7 trilyon dolar sürmesi, avroya karşı bir kur
manipülasyonuydu. Üç.
“ABD
Merkez Bankası, AB Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası’nın küresel krizle
mücadele için uyguladıkları bol para politikaları, 3 bankanın bilançosunu 13
trilyon dolara çıkardı. Bankalar, özellikle son 9 yılda bastıkları 9 trilyon
doları geri çekmenin yollarını arıyor.”
Yani ‘monetary easing’, kur manipülasyonu
olmuş oluyor, fiilen, fikren değil. Dört.
Rickaard,
ABD merkez bankası FED üzerinden, devletlerin ve onların merkez bankalarının
ekonominin temel oyun kurallarını bozup, varlıklarının 5-10 katı kadar
borçlanmış olduklarını kayıtlar. Ama daha 2010-2015 gibi: Su testisi kırılmadan
önce yani.
Şimdi
gelelim Çin’e:
Çin bu
kur savaşını sürdürebilir mi?
25-30
yıldır sürdürmüş. Pekala daha da sürdürebilir ama bunun kendisine ve başkalarına
maliyeti sürdürülemez ve geri döndürülemez olabilir. Yani, Dünya
ekonomisi toptan çökebilir.
İşte,
burası zurnanın zırt dediği yer:
1975-1980
gibi, Dünya ekonomisi yine tüketimin ve büyümenin sınırına gelmişken, G-7
ülkeleri G-20’nin G-7 dışındaki bölümünü oyuna katarak, 40 yıllık bir ekonomik
büyüme dönemi yarattı.
2020-2060
için de, yeni 10-15 ülke-oyuncu bularak aynı oyunu sürdürmek niyetindeler. Bu
oyunculardan biri Vietnam. Oradaki asgari ücret ayda 25 (yazıyla yirmi beş)
dolar.
Ancak,
bu düşük ücrete karşın, Iphoe oradaki işçilerini işten çıkararak, robot
üretimine geçti.
İşte, bizce
kapitalizmin fay çizgisi bu:
Birinci
ve İkinci Sanayileşme fay hattı ve aradaki geçiş köprüleri.
Şerh 1:
Robot kullanımı, yüksek teknoloji
demek değil, robot denilen şey, 1970’de de vardı. Robot, sıfır harici masraflı ve sonsuz
saat mesai kapasiteli işgücü demek. Birinci Sanayileşme’nin tarım
makinaları gibi.
Şerh 2:
Bu Vietnam’da böyle oldu. Çok yakında, AB’deki ve ABD’deki 350 milyon göçmenlik
ucuz işgücü içinde böyle olacak. Robotlar daha ucuza gelecek.
Yani kur
savaşları, zahiri bir savaş. Asıl savaş, bildiğimiz Neolitik Devrim türü bir
teknolojik devrim üzerinden işliyor, işleyecek.
Biz,
ekonomi tarihi bilgimiz üzerinden yazarak, her ikisinin de işleyeceğini
düşünüyoruz.
Yani,
hem kur savaşları sürecek, hem robotlaşma sürecek.
Göçmenleşmenin
ve G40’ı global ekonomiye dahil etmenin ise, mümkün olamayacağı kanısındayız ve
savındayız.
Çin’in ve
geri kalan Doğu Asya’nın globalizme imanı bunu değiştiremeyecek.
Çünkü,
artık global ekonomi yönetilemiyor,
çünkü oyunun kuralların oyunun hegemonları bozdu, artı siyasi çöküş (yokkutuplu
Dünya) ve askeri çöküş (3. Dünya Savaşçıkları dizisi) de koşut olarak sürmekte.
(7 Ağustos 2019)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder