Tiktok, Vine, Vlog, Youtuber, Ekşi Sözlük

Sosyal medya konusunu yaklaşık 15 yıldır yazıyoruz. Ülkemizde ise, bu kadar uzun vadeli kültürel ve sosyolojik tabanlı olarak, böylesine ciddi düşünmek, akademisyen bilimciler de bile yok, (tüm sosyal medyalardaki) sosyal molozlarda hiç yok. Üstelik, o ezeli-ebedi ergen sosyal molozlar, internet konusunu kendi tekellerinde sayıyorlar.

 

Olsun: Topal karınca, bilgi yolunda mezara kadar tek başına gider.

 

Gelelim şu Tiktok konusuna. Neymiş efenim bu?:

 

“çin'in vine'ı gibi bişi. douyin olarak da bilinir.”

 

+

 

“diğer milletleri bilmem ama bizimkilerde ağır derecede seyreltilmiş ünlü fantezisi (kompleksi özentisi, ne derseniz işte) var. dizilerde gördükleri karakterleri ve olayları taklit etmeye pek meyilliler. ben sokakta, çevremde çok görüyordum bunu. sosyal medya da bunu afişe etmek için çok "ideal". adı geçen uygulama, bu özentiyi yaşamaya fırsat tanıyor. Ha, başkası adına utanıyor insan tabii izlerken. oksijen ziyanı çok maalesef.”

 

https://eksisozluk.com/tiktok--5775424

 

Şıracının şahidi bozacı, sosyal medyatörün şahidi Ekşi Sözlük’çü.

 

Ama konuyu da çok açıkseçik açımlamışlar işte.

 

Benzeri bir çizgi; liste, forum, egroups, Yahoo Groups, Google Groups, Blogger / Blogspot çizgisinde de yaşanmıştı.

 

İnternet 20 küsur yıllık bir süreç. 4-5 kez deri değiştirmesi olağan. Çünkü bu, üniversite mezunu olmanın 4-5 yılına denk geliyor (Türkiye’de gençler artık 10 yılda üniversite bitiriyor doğru ama kuşak da değiştiriyor bu arada: Yaşıtları evlenip, çocuk yapıp, boşanmış oluyor).

 

Benzeri süreç, Facebook ve Instagram arasında da yaşandı.

Ezeli-ebedi ergenler, asıl ergenliklerine girdiklerinde ilk tanıdıkları soyal medya kanalını en hakikisi sanıyorlar: Hepsini kullanabilme veya konunun tarihini okuma eğilimleri yok.

 

Tiktok’ta da böyle olmuşa benzer.

 

Eskiden, sokakta laik gördü mü, mahalle baskısı uygulayan bir ablamız, Tiktok’u keşfetmiş ama sanırsınız Amerika’yı keşfetmiş:

 

https://www.haberler.com/tesetturlu-fenomenden-dikkat-ceken-aciklama-basi-12299250-haberi/

 

E tabi, herkes kendine göre kültürel dejenere ve dekadant oluyor işte. Kültürel ve zihinsel regresyon ve konfüzyon için de böyle.

 

Yani internet, her koşulda insanları eskisinden daha aptal ve daha cahil kılıyor.

 

Karşıtında birileri de, her gün 300-500 sayfa Wikipedia okuyor, yaşam boyu gönüllü eğitim yerine.

 

Sonra mı?

 

15 dakikalığına ünlüler ölüp gidiyorlar, geriye bilgi kalıyor.

 

Sosyal molozlar da, sosyal medya fenomenleri de, hafriyat niyetine, tarihe gömülüp gidiyorlar.

 

(5 Temmuz 2019)