Kuramlar
zaman içinde konumlarını ve anlamlarını değiştirirler.
Feynman,
Einstein’ı Newton monte etti örneğin. Oysa başta herkes. Einstein’ın Newton
Fiziği’ne karşı olduğunu kabul etmişti.
Şimdi
daha da ileri gidilmiş:
Weinberg
şöyle demiş:
“General
Relativity is widely (though not universally regarded as another effective
field theory, useful only for distances much larger than about 10 (to the
-33rd) centimeters, and particle energies much less than an energy equivalent
to the mass of 10 (to the 19th) protons. No one today would (or at least no one
should) take seriously any consequence of General Relativity for shorter
distances or larger energies.”
Özeti:
“Genel
Görelik, 10 üzeri eksi 33 santimetreden büyük uzaklıklarda ve 10 üzeri 19
protonun kütlesinden düşük enerjili parçacıklarda geçerlidir.”
+
Artı:
“… that
the equations were assumed by Einstein to involve only rates of change of the
fields (first derivatives) and rates of change of rates of change (second
derivatives) but not rates of higher order.”
Einstein’ın
önerdiği eşitlikler, alanlardaki değişimlerin birinci ve ikinci tüevleri için
geçerlidir, daha yüksek türevler için değil.
+
Burada
önemli olan şey şu:
Tıpkı
Newton’un denklemleri gibi, Einstein’ın denklemleri de, mutlak değil,
yazıldıkları anda ve en baştan beri sınırlı sonlu alanlar için geçerlidir.
Biz bunu,
Planck’ın kendi denklemlerinin parçanın bütünden büyük olabileceğini ayırsaması
ama bunu inkar etmesi gibi, enistein’ın da Tanrı’nın zar atmadğını söylediği
an, aslında onun denklemlerinin böşle bir şey öngördüğü biçiminde anlamıştık.
Burada
en acı olan şey, Planck’ın olsun, Einstein’ın olsun, kendi denklemleri kabul
edilsin diye, gerçekleri tahrif etmişliklerinde.
Einstein,
Kaluza’yı harcadı ve kenisini harcamak isteyen Minkowski’yle uzlaşıp, kendi
denklemlerinin dejenerasyonuna onay verdi.
Tabii ki
bilimci de insan.
Ama
bunun kayda geçmesi gerekli.
Yoksa,
aradan 100 küsur yıl geçtikten sonra, onların düşünceleri hala tabu kabul
ediliyor, oluyor.
Bu da,
ışık hızının geçilememesini ve 10-11 boyutun denklemlenememesini yaratıyor,
yarattı.
Olay,
Erastosthenes’in Dünya’nın yuvarlaklığını kanıtlamasının 1.800 yıl inkarıyla
başladı, buralara kadar geldi.
Olsun,
hiç olmazsa birileri, Einstein’ın denklemlerinin sınırını saptayabiliyor artık.
(26 Ekim 2019)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder