Cuma, Mayıs 04, 2018

Çizgiroman, Bilgisayar Oyunu, Film: Çapraz Medya Dönüşümleri


Renkli çizgiromandan filme dönüşüm, ‘300’ ile ilk özgün örneğini verdi. Devam filmi o kadar başarılı değildi.
Siyahbeyaz çizgiromandan filme dönüşüm, ‘Sin City’ ile ilk özgün örneğini verdi. Onun da devam filmi o kadar başarılı değildi.
2 örnekte de devam filmleri, ilkinin birebir aynısı olarak kopyalandı. Dolayısıyla, burada uygunsuz parametre o oluyor. Yani, her çizgiroman cildi tek başına ve devam öyküsünden bağımsız olarak film yapılır.
Ki zaten bu, çapraz medya yaratmanın, başta kavramsal çerçeve koysan da koymasan da, her türün (çizgiromanın, oyunun, filmin) kendi iç kurallarına bağlı sınırları vardır.
Oyun ‘Assassin’s Creed’, popüler kültür tarihine ilk resmi-ticari çapraz medya ürünü olarak geçti. Daha yapılmadan önce; roman, çizgiroman türü yan ürünlerinin yaratılacağı belliydi.
Ondan yapılan ilk film (2017) başarısızdı. Başrol oyuncusuna fazla yüklenilmişti ve o sanıldığının tersine, çok başarılı bir oyuncu değil (Fassbender).
Burada epeyi ters bir durum var:
‘Assassin’s Creed’in Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nda geçen öyküsünün, bilgisayar oyunu sinemasal fragmanı örneği, epeyi başarılıydı.
Yani eğer film, o kısa filmdeki akışa uygun birebir yapılsaydı, vasatın üzerinde olurdu, öyle yapılmadı, vasatın altında oldu.
Burada durup 2018 Mayıs momentiyle saptamalar ve gözlemler yapıyoruz:
Çizgiromandan yapılan filmler, Marvel ve DC Comics fecaatleri dahil, başarısız ürünler hala.
Bilgisayar oyunundan yapılmış başarılı film ise hala yok ve en az 50 oyun film yapılmış durumda. Üstelik ortada ‘Mario’ filmi fecaati de var.
Buradan 2 çıkarım yapabiliriz:
Bir: Çizgiroman daha eski tarihte yaratılmış bir popüler kültür ürünü olduğu için, dene-yanıl onda daha çok örnek verdi.
İki: Çizgiromandan film yapmanın kuralları, örneğin ‘300’de olduğu gibi, çizerin filmin yaratım aşamalarında doğrudan yer alması gibi, daha çok belli oldu.
Ekstra:
Üstelik ortada bilgisayar oyunu zihniyetiyle (RPG mantığıyla) yapılmış epeyi güzel film-örnekler var. Yani aslında, oyundan film yapmanın kuralları da belli ama oyunları film yapmaları için seçilenler onları bilmiyorlar ve uygulayamıyorlar.
Bu arada siberuzayda geçip de, RPG mantığıyla film yapılmış senaryoların işlemediği gibi bir tezi de buraya notlamış olalım. Yani, siberuzayda geçen filmlerin yapılma mantığı, bir zamanlar çizgiroman için, şimdilerde bilgisayar oyunu için olduğu üzere, henüz bilinmiyor. Ancak onun için de, çok eski ‘Freejack’ (Hopkins) filmi örneği ortanın üstünde olarak var elde.
Biz bu koşullarda şu ilkeleri önerebiliriz o zaman:
Bilgisayar oyununun asıl karar vericisinin / yaratıcısının, onu yaratırken, filmini kimin yöneteceği ve başrolde kimin oynayacağı, çizgiromanını kimin çizeceği gibi, çapraz medyasal devam / yan / birleşik öğelerine en baştan karar vermişliği ve seçmişliği gerekiyor. Ancak ona göre üretim programı yapabilirler zaten.
Tüm bu koşullarda bile hala, belki 2050’ye kadar, bu çapraz medya tümleşik popüler kültür ürünü oluşturumunun tamamlanamayacağı kanısına vardık. 1 veya 2 kuşak çapraz medya üreticisinin arada harcanması gerekecek ve bu da 10-20 yıl alır en az.
Çıkış:
Bilgisayar oyunu sinemasal fragmanının sonul ürününü yaratan ekibin, 3 dakikalık değil de, 120 dakikalık aynı ürün filmi yapıp yapamayacağının bir sınanması gerek, diyoruz. Sonuçta del Toro, ‘Death Stranding’in uzun-kurmaca filmini yapabilir gibi duruyor ama o zaten epeyi uzun ve eminiz epeyi de kısa film çekmiş durumda.
(2 Mayıs 2018)

Hiç yorum yok: