Küçürek
öykü şu olmakta:
“Bu yazıda,
dünya edebiyatında 20. Yüzyıl’ın son çeyreğinde öne çıkmaya başlayan ve ‘short
short story, flash-fiction story, sudden fiction, quick fiction, fast fiction’, vs.
gibi terimlerle karşılanan, edebiyatımızda da yeni yeni
benimsenip yaygınlaşmaya başlayan, ‘çok kısa öykü, minimal öykü, öykücük,
minicik öykü, hızlı kurgu, mini kurgu, kıpkısa öykü, kısa kısa öykü, küçük öykü,
mesel’ gibi terimlerle adlandırılan bir
anlatı türü için önerdiğimiz ‘küçürek öykü’ teriminin yapısı ve uygunluğu
üzerinde durulmuştur.”
Adı
koyan Ahmet Buran imiş.
Not:
‘Mini
kurgu’ değil, doğrusu ‘mini kurmaca’ olsa gerek. ‘Fiction’ kurmaca’dır çünkü.
Öyküler de kurmacadır.
Bu
terimin tek başına tüm bu terimleri karşıladığı kanısında değiliz. Bunların
arasında, hem nicelik farkı çok, hem de nitelik farkı çok.
Buna ad
koyduran ve Hemingway’e atfedilen 6 sözcüklük öykü şu olmakta:
“For
sale: Baby shoes, Never worn”
“Satılık:
Bebek potinleri, Hiç giyilmemiş.”
(Özgününün
yazımında ayrımlar var.)
Bence bu
bir öykü değil. Yalnızca permütasyon ve kombinasyon.
Yani:
Ayakkabının
giyilmemiş olması için, bebeğin ölmüş olması gerektiği, insanların zihinlerinden
uydurduğu bir şey.
Bir
bebek halen yaşadığı halde, hiç giyilmemiş ayakkabıları birden çok olabilir.
Zengin
çocuğu olabilir, akrabaları hediye etmiş olabilir. Anababa hediyeyi sokağa
atmış olabilir (bunu bizim Türkler çok yaparlar).
Ayakkabıların
satılıklığı, fakirliği de imlemez yani.
Çok kısa
öykü ve Fenenon örneği ise şu:
“A
criminal virago, Mlle Tulle, was sentenced by the Rouen court to 10 years hard
labor, while her lover got five.”
“Suçlu
cadı Madmazel Tulle, aşığı 5 yıl almışken, Rouen Mahkemesi tarafından, 10 yıl
küreğe mahkum edildi.”
Burada
olay var, hem de birden çok var.
Özgün
metin Fransızca. İngilizce metin 125-130 karakter.
Şimdi de
Twitter öykü çıktı: Twitter’atür.
Mesajlar
gibi 140 karakter sınırlı. (Fenenon, bu sınırın altına 100 yıl önce inmiş
oluyor.)
“Willum
Mortimus Granger was beside himself. In fact when his body was found the top
half was right next to the bottom.”
“Willum
Mortimus Granger kendisinin yanındaydı. Gerçekte, bedeni bulunduğunda, alt yarı
üst yarının yanındaydı.”
Twitter
senaryolar da çıktı. Filme de çekildi. Kısa film olarak da, reklam olarak da.
Ancak, hiç Twitter belgesel senaryo duymadım daha.
Bir tane
ben yazayım bari:
“Dündar
AKP’yi tuttu bıraktı. AKP onu tuttu bırakmadı.”
Bu
Hemingway’inkine yakın.
“'Charly'
adıyla film yapılmış olan, 200 sayfalık bilimkurgu roman 'Algernon'a Çiçekler',
'X gerzekti, ilerzek oldu, yeniden gerzek oldu.' olarak yazılabilir pekala. Bu
da 44 karakter eder.”
Yani,
hakkının üçte birinden kısa Tweet veya Twitteratür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder