Bu dönem
Avrupa için Orta Çağ olarak kabul edilir.
Ancak,
gözden kaçan veya gözardı edilen epeyi gerçek vardır bu dönemle ilintili
olarak.
(Batı)
Roma, adıyla anılan Roma Hukuku’nu yazıya geçirmemişti. O işi, İtalya’yı işgal
eden ve Roma kurallarını alan barbarlar yaptı.
Avrupa’nın
hristiyanlaşması, aynı zamanda alfabelileşmesi oldu.
Her
ikisi de zorla yapıldı. Evet, halklar yazıya direndi ve hala da direniyorlar,
bakınız 2015’teki yazısız 5.000 halk.
Danca MS
1000’de yazıya geçti, Letonya 1500’de Hristiyanlık’a geçti. Yani bu 2 süreç,
tüm Orta Çağ / milenyum boyunca sürdü.
Orta
Çağ’ın bu kadar uzun sürmesinde, 400 Kavimler Göçü, 800 Viking istilası, 1200
Moğol istilası çok etkili oldu. 1350’deki veba salgını bir biçimde, çıkışı
1500’e almış oldu. Oysa imlediği çıkış, 400 yıllık bir makro-siklus ile 1750 ki
o da bir çıkış oldu zaten.
Bu
dönemde Antik Yunan kültürü, Avrupa’ya düşman Müslüman Araplar’dan ve az dost
Hristiyan Süryaniler’den geldi.
İlk
engizisyon 1100 gibi erken tarihlidir ve birden çok (yerde ve zamanda)
engizisyon ve rönesans vardır.
Antik
Yunan kültürünün ilk yasaklanışı da aynı tarihlidir.
O zamanki
Hristiyan mezheplerinin hemen hiçbiri bugün yok.
Avrupa’ya
egemen olan Katoliklik, asıl Hristiyanlık değil.
Papaların
kral tayin ettiği vaki bu dönemde.
Hristiyanlık’ta
Nordikler’in Hristiyan oluşu ile katolik-protestan iç savaşı aynı döneme
raslar. Yani bu açıdan bakınca Nordikler, hiç Katolik olmadı.
Katolik-Ortodoks,
Osmanlı-Avrupa, eski SSCB dönemindeki Batı-Doğu Avrupa ayrımları, hep aynı
coğrafi çizgide yer aldı. Bu dikey çizgi, aynı zamanda Asya’dan gelen MÖ 150,
MÖ 550 MÖ 1200 batıya çıkışlarının (istilalarının) Avrupa’daki durma çizgisidir
de.
Germenler,
Roma’ya hiç boşun eğmediği halde, ilk kurdukları devlete Roma-Germen adını
verdiler.
İspanya’nın
nüfusu, 650-1450 arasında hiç artmadı. Dolayısıyla bu veri, bir Endülüs
rönesansını imlemiyor.
Yani:
Yeniden
fethi de, engizisyonu da, Haçlı Sefer(ler)i’ni de yaratan en önemli faktör,
Müslüman istilası olmakta. Batı’da Fransa ve Doğu’da İsviçre’den söz ediyoruz
ve bu 2 ülke komşu.
Dolayısıyla
Avrupa, 1500-1950 arasındaki koloniyalizm zulmü için, yeterince dürtüye
sahipti.
Çin’in
Orta Çağ’ı da 1500-2000 arasında 500 yıl sürdü.
Araplar’ın
Orta Çağ’ı 1100-200 arasında sürdü ve 2100’de biteceğe de benzemiyor.
Hindistan’ın
Orta Çağ’ı da 1100-2000 arasında sürdü ama 2100 gibi bitmiş olacağa benziyor.
Amerikalar’ın
İspanya’sal Orta Çağ’ı 1500-1900 arasında sürdü. 2100’de Brezilya rönesansı
yüksek olasılıkla umuluyor.
Yani
Avrupa, Dünya’yı ilk kez reel anlamda globalleştirdi ve dünyasistemileştirdi.
Bu bir rönesans değil ama Orta Çağ / engizisyon ardışığı sonuç, o kesin.
Rönesanslar
ve engizisyonlar dışında, tarihte uzun sakinlik dönemleri var. Bunu
geleneksellik deniyor. Savaş ile bunu bozmuyor.
Avrupa
1950 ve sonrası, engizisyon olmasa bile, kesin rönesans değil, aşırı bir
statiklik dönemi ve AB o statik barıştan memnun.
Yani
Avrupa Orta Çağ’ı Avrupa koloniyalizmini getirdi ve o da AB’yi bitirdi.
1.500
yıl özeti bu. Nokta.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder