Pratik Diyalektik

Tarihte gözlendiği biçimiyle, diyalektikte tez ve antitezin 2 durumu önemli:

Bir:

Tez ve antitez birbirini besler, yani negatif sembiyözle birlikte var olur. ABD-SSCB tez-antitez’inden SSCB olanı silinince, ABD önce tekkutuplu Dünya yaratmış gibi göründü ama çok değil 10 yılda, sıfırkutuplu Dünya’ya vardık. Yani, antitezsizlik tezi de yok etti.

İki:

Tezlerin ve antitezlerin arakesitlerinin sıfır değil, epeyi olduğunu da yazdık. Yine ABD-SSCB tez-antitez’inde arakesit ve ortak yön, ekonomik determinizm idi. Burada, hem Dünya’yı ekonominin belirlediğini sanmak veya bunu böyle dayatmak ortak faşizm idi (ekonomik faşizm), hem de mekanik olarak determinizm epistemik faşizm idi (işlemeyen bir paradigmayı ölümüne dayatan dogmatizm ki SSCB’nin sonradan öyle adlandırılan reel sosyalizmi de öyle oldu, hem 1930’larda, hem 1960’larda).

Çıkış notu:

Notlamak gerekli;

Poliyalektik notlarımın çoğu, parçalardan oluşuyor. Çoğu da, gerçek yaşam durumlarına ilişkin oluyor. Bu da, tıpkı Aristo-dışı mantıkların arada bir, o da gerçek yaşamdaki örneklerden derlenmesi ama (tarafımdan) sistematik bir haritalama yapılmamışlığı, konuyu dağınık bırakıyor ama Aristo’nun kendisi de, kendi mantığını sistematik kıl(a?)mamıştı.

Kanımızca, reel poliyalektikin düşünce atlasının tümellenmesi, MS 4500-5000’i bulabilir. Çünkü onun ilk ortaya çıkışı, tarihte 2.500 yıl aldı. İlk reel antitezinin ortaya çıkışı da, o kadar aldı. Sonul erimin gerçeksenmesi de, bir o kadar veya biraz daha çok süre alabilir.

Dolayısıyla poliyalektik de, tıpkı diyalektik gibi, onlarca zaman ve mekan içinde tranformasyona uğratılarak, olmadık epistemik disiplinlerde görüngüleşerek ama genelde bölük pörçük kalarak, sonul erime varacaktır.

Ve bir de şu:

‘Diyalektik materyalizm mantığı’ denilen şeyin, asıl diyalektik ile hiçbir veya pek bir ilintisinin olmaması ve olamaması gibi, tasarladığım asıl poliyalektiğin de, sonul momentiyle pek bir benzerliği olmayacak gibi.

(8 Ağustos 2017)