İnternetin Kuralları ve Kuralsızlıkları

Kuralların sayıları, sıralamaları, vd değişse de, siberuzaycıların yarattığı kurallarmış bunlar. Sayıları 80 civarında. Çok tuttuklarımı alıntıladım:

http://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/RulesOfTheInternet

7: İnternette kimse tartışmaz (benim ekim: Çünkü kimse kimseyi dinlemez).

10: Mesajların gerçek kuralları yoktur.

11: Moderasyonun da kuralı yoktur. Sansürlemenin keyfini çıkarın. (Bunu edilgin olarak çok yaşadım.)

12: İnternette yazdığınız herşey aleyhinize kanıt olarak kullanılabilir. (Bu kural, hukuktan ve feci geçerli.)

14: Trollerle tartışmayın. Başladığınız an kaybedersiniz.

17: İnternetteki her kazanım, er veya geç yitirmeye dönüşür.

22: Yazdıklarınınız, siz yazmayı bitirene kadar orijinaldir. Sonra değildir.

29: İnternette erkekler erkektir, kadınlar da erkektir, çocuklar gizli FBI ajanıdır.

30: İnternette kızlar olmaz. (Bu kural, kırılalı çok oldu. İnternet üzerinde evlenen çift sayısı milyonları buldu çünkü.)

32: Herşey resimlerle açıklanabilir. (Geçersiz önerme: Doğrusu, her resim yalan söyler veya söyleyebilir, fotoğraf tarihi bunu kanıtladı.)

34: Bir çeşit varsa, onun muhakkak pornosu da vardır.

37: İnternette gördüğün en berbat şeyden daha berbatı her zaman vardır. (Bu, Murphy kuralı gibi olmuş ve onun geçerliliği gibi geçerli.)

42: Hiçbirşey kutsal değildir. (Bunu nickname’ler sağladı, internette gerçek ad kullanmak zorunlu olsa, gerçek yaşamdaki kutsal herşey internette de kutsal olur yeniden: Yani, kutsallık koyutsal ve yaptırımsaldır.)

45: Bir şey internette yoksa, olacaktır. (Ancak, bazı Wikipedia maddeleri gibi, belgeselci Ilic gibi konuların internete, 10 yıldan uzun süre alabildi. 2018 Ocak düzeltisi: 1970 öncesi tarihli konular internette göreli zayıftır: Ne kadar popüler uzağıysa, o kadar geç internetleştirilecektir o konu.)

46. İnternet ciddi bir iş alanıdır.

47: Tek iyi hentai, Vanilla’dır. (Katılmıyorum, yeterince arayınca, buluyorsun. Bu arada kafayı sıyırtmayacaksın ama. Seksopat bile olabilirsin bu sırada.)

50: İnternet ‘crossover’ yaratır. (Crossover, bir öyküde farklı farklı öykü karakterlerinin biraraya gelmesi gibidir: Yani; Samsa (Başkalaşım) ve Gordon (Algernon’a Çiçekler) biraraya gelebilir onlarda. Bunu en mavra örneğini, Japon pornolar olan hentailerden çıkma karakterlerin aynı çizer tarafından gerçeküstü, fantastik, Nazili, vampirli bir öyküde toplanması oldu: Hellsing. Şerh: ‘Crossover’ internet yoluyla bu kadar kolaylaşmadan önce de, çok okuyanlar tarafından yapılan bir şeydi zaten.)

62: Yeterince ararsan, internette herşeyin korsanı vardır.

63: Her erkek karakterin kadın versiyonu da vardır ve tersi de. (Buna da tam katılmadım: Sonuçta, kurmaca karakter sayısı milyon düzeyinde, bunun milyon çeşitlemesi daha yapılmadı henüz, çünkü uğraşan çıkmadı, yani yapılmadı ama yapılabilir demek daha doğru olur.)

64: Eğer bir şey varsa, onun alternatif evreni de vardır ya da olacaktır. (Madde 63g ibi, bunun da sınırları var: Çizgiromanın 90 yıllık tarihi bunu açımladı ve internet henüz 25 yaşında, yani çocuk o amcası.)

77: İnternet seni aptallaştırır.

+

Benim ek kurallarım:

İnternet insanları daha aptallaştırdı ve daha cahilleştirdi, saptamasını yazıp yayınladığımda, 2006 gibiydi ve o zaman Dünya buna henüz uyanmamıştı. Nedenini, küçük sürahinin büyük okyanusa girince daha da küçülmesi, gibi yorumlayabilirsiniz. Bunun için en büyük dayanağım da, kendisi bir ansiklopedi olan Wikipedia’da bakılan ilk 5 bin maddede, hemen hiçbir bilim maddesinin yer almaması oldu.

Liste, egrup, blog; aslında hep hep aynı şeylerdir, yani devamında başka şeyler de olacak ve olmayacak çeşit de çok olacak.

İnternet yazılı basını, % 5 başarı sağladı, o da ancak torpilli puanla. Hızı verimli kullanamıyorlar, haber dilinde eksiye geçtiler, doğruluk konusunda hep eksilerdi zaten. Bunun alternatifi de sosyal medya yazılı basını oldu: Onlar da taraflı ama bilgi aktarımında anı anına çalıştıkları için otosansürleri işleyemiyor.

İnternet, yazar sayısında üssel patlama yarattı. (1’i 100 ila 1.000.) Ancak bunlardan yola devam edebilenler, yine 1-10 tane oldu. Yani, internet yazarların yolunu açar ama yazar olamayacak birini kolay kolay yazar yapamaz.

İnternet, müzisyen sayısında yazarlardakinden daha az patlama yarattı. (Yazarların 1/10’u.) Yani, internet müzisyenlerin yolunu açar ama müzisyen olamayacak birini kolay kolay müzisyen yapamaz.

İnternet, kısa film yönetmeni sayısında, müzisyenlerdekinden daha az patlama yarattı. 2018 Ocak momentinde global olarak vlog’dan veya vine’dan gelen sinema yönetmeni hala çıkmamış durumda. (Müzisyenlerin 1/10 ila 1/100’ü.) Yani, internet yönetmenlerin yolunu açar ama yönetmen olamayacak birini kolay kolay yönetmen yapamaz.

İnternet alan adlarının sayı sınırı olacaktır. Oldu da. 2014 gibi. Bunu yazdığımda, yine 2006 gibi idi.

Hep söylediğim ve hep söyleyeceğim bir şey var ama kimse inanmıyor:

İnternette yapılmadık çook şey var. Google kitapları durdurdular örneğin. Uzmanlık alanları çok sığ. Senaryo veri tabanı yok örneğin. Sonuç: 25 yılda yapılanlar, yapılabileceklerin belki % 1’idir. Wikipedia’nın uzman ve tematik altkümeleri olmak durumunda örneğin.

İnternet global olarak birden çok kez çökecek. Çok kez çöktü de.

İnternet, İngilizce’yi Dünya dili yapamadı. Bunun olamayacağını 2006 gibiden beridir hep söylüyoruz. Hatta, globalleşmenin vardığı yer gibi, internet de insanları daha çok yerelleştirdi. Çünkü insanlar, global kültüre ayak uyduramadılar, en azından yarısından çoğu.

Akıllı telefonlar internetli değildir. Ya da interneti öylesine kullanırlar.

İnternet, (Gibson tanımıyla) siberuzay olamadı. Olabilirdi ama denemedi. Hala olabilir mi? Sanmıyorum. Sınırlı sonlu olarak belki, yani bazı zengin veya uzman kişiler için.

İnternet sansürlüdür. Bazan otosansürlüdür de.

İnternet tarafsız haber vermez. Çünkü tarafsız haber kaynağı insan yok. Henüz olamadı yani. Bunu savaş muhabirliği geleneğinden gelen 100 küsur yıllık bir geçmişi var. İnsan malzemesi aynı yani.

İnternette bedava olan hiçbirşey, gerçekte bedava değildir. Reklamlar gibi. Ya da birileri öder mutlaka.

Bir tarafta Youtube, Blogspot var; bir tarafta Facebook ideolojisi. Bu hep vardı. Dolar milyarderlerinin pek pek onda biri hayırseverdir, gerisi değildir. Bunu, internet zenginlerinin de dolar milyarderi olmasından hareketle yazdım. Yani bunlar, internette hep böyle olacak.

İnternet, kafa simülasyon kaskıyla birleştirilince, siberuzay olmaya ilk adımını atmış olacak, 2025 gibi.

İnternet hala 5 duyu-dilli olamadı olabilirdi ama denemedi. En zayıf veya boş küme duyu-dili kafa simülasyon kaskı ile birlikte, motor duyu-dil. O zaman internet üzerinden insanlar yürütülebilecek veya koreografiler iletilebilecek.

Tersinden bakalım:

İnterneti icat edenler, bugün kullanıldığı alanlarad kullanılsın diye icat etmediler. Hatta bunu bilselerdi, icat bile etmeyebilirlerdi. Devamında, ben Gibson’un siberuzay ile ilgili olarak tasarladığının, bugün siberuzayın vardığı yer ile ilgisi olmadığını düşünüyorum. O bu konuda ne yapardı?, bunu ona sormak gerek, çünkü hala sağ: Belki yazdıklarından bu konuyla ilgili malzeme vardır.

Bilimkurgulardaki  internet tasarımı (Gibson, Brunnner, Fassbinder) internet tasarımları bugünün interneti ile kimi nokatalarda arakesitli, kimi noktalarda değil. 25-50 yılda bu olduysa, önümüzdeki 25-50 yılda da benzerleri olacak demektir.

+

Çıkış:

İşbu metin, internetin Ocak 2018 haritalamasının % 25-50 çözünürlüklü noktalamasıdır.

Benzerleri muhakkak vardır ama biz henüz onları internette görmedik.

Siberuzay hakkında yazılan kitapları yazanların siberuzay bilgileri çok-çok eksik idi. O nedenle, internet hakkında internet kullanıcıları yazmalı, hacker’lar dahil buna ama onların manifestosunun ayakları da hiç mi hiç yere basmıyordu.

Yani:

İnternet romantizmi arttırdı, çünkü internette çok-çok kolay yalan söylenebiliyor.

Öyleyse:

Anti-internet anti-kuralları gerekli, internet kuralları değil.

Dipnot:

Bu kuralların çoğu, hacker manifestosu geleneğinden gelme. Bu da, paradoksal bir durum: Düşmanının kullanıp yararlanacağı kuralları senin yaratman durumu yani.

Ek:

Eğer 2 taraf varsa, her 2 taraf sen anti’nin düşmanı ise, o zaman yojimbo / ronin olup tuhaf kurallar yaratabilirsin: Onlar kullanınca, onları yok edecek kurallar. Hem kaybedecek bir şeyin yoktur, hem dene-yanıl alanına geçmen gerekir, hem de düşmanını yenmek için (Joker’in kendini Superman’e öldürtmesi gibi) yapılmayacak şey yoktur. Bu, Neçayef tezlerini aşmaktır ayrıca.

(6-7 Aralık 2017)