Salı, Temmuz 04, 2017

Amerikan Tanrıları: Roman

( Metin vasat ve sıkıcı.
Bunun içerikten çok, formdan geldiği kanısındayım. İçerik ne de olsa tanrılar çünkü.
Gaiman, bir paçallama uzmanı. Melezleme değil, harmanlama değil, paçallama. Araya da çok fazla öznel süzgeç koymuş, çünkü romanında romanı yazmanın sonunda ABD’ye vardığını söylüyor ama onun ABD’si gerçek ABD değil. Gaiman, düşle / fantazyayal gerçeği karıştırıyor ve olumsuz anlamda, olumlu anlamda değil.
( Roman / senaryo oranı: Roman 640 sayfa, 16 bölüm, tam 55 dakikadan, kılçıksız 40 dakikadan, 40’ar sayfa senaryo demek olmuş. Bu, Türkçe için oran, İngilizce için değişebilir, çünkü İngilizce / Türkçe metin hacmi oranı, 4 / 3 oluyor genelde, çeviriden biliyorum.
Artı: 1 sezon = 1 / 2 roman. O da, 1 roman = 2 sezonluk = 16 bölümlük dizi.
( Tanrılar hakkındaki safsatalar dizide daha çok.
( Dizi seyredilesi ama roman tümüyle okunası değil. Çizgiroman ise, çizgisinin vasatlığı nedeniyle ortada-nötr kalır.
( Baş kahraman Shadow Moon, romanda baş kahraman ama dizide baş kahraman Odin.
( En önemli konu ise şu: Romanda bile epik-episodik duran, eski tanrılar soyut öyküleri, başlı başına anlatı parçaları ve romanı aşıyorlar. Hele hele dizide stop-motion film ile verilen doğa tanrıları (Boğa) bölümü, dizinin de romanın da çok üstünde bir hiper-tekst durumunda, içeriği de hiper-semantik durumunda. Ancak romandaki yerleştirme / enstalasyon, dizideki gibi, epik değil.
( Dolayısıyla: Dizide açıkseçik yapılan, sinemasal bölümleme, romanda edebi bölümleme olarak yok ve olsa daha iyi olurdu. Semantik olarak, hangisinin hangisi olduğu romanda anlaşılmıyor pek: Hiper-okuma ile bile.
( Son vurgu 1: Gölge Ay’ın göndermelerinin hiçbiri belirgin değil. Oysa, romanın sonunda onun olağanüstülüğü kazanıyor, eski veya yeni tanrıların olağanüstülüğü değil. Bu da, Gaiman’ın bakış açısıyla olsa olsa insanilik olur. Üstelik Moon, tüm roman ve dizi boyunca mal mal çevresini izliyor ve olup bitenden hiçbirşey anlamıyor.
( Son vurgu 2: Romanın kendisi, tek başına bir çapraz medya: Hem konu içeriği olarak, hem edebi tarz-tür olarak: Mitoloji, şehir efsanesi, çizgiroman metni, vd paçalı.

(2-3 Temmuz 2017)

Hiç yorum yok: