Önaçıklama:
Bütün diller modüler yapılıdır ama farklı dil ailelerindekilerin birimleri
ayrıdır (ve hatta bazılarının 8sabit-belli) birimleri yoktur veya değişken
birimleri vardır), yani bütün-parça ilintileri. Bu nedenle; Alman-İngilizce
çevirileri kolayken, Türkçe-İngilizce çevirileri zordur.
+
Buradan
hareketle:
Modüler
mantıksal yapıda:
Bir:
Özdeşlik ilkesi.
İkin.
Bütün-parça ilintisi.
Üç:
Neden-sonuç ilintisi, irdelenir.
Örneğin,
bir parça bütünün içindeki yer değişitkçe farklı işlevler kazanabileceği için,
modüler mantıksal yapıda özdeşlik ve ‘self-similarity’ (/ öz-benzerlik)
işlemez. Zaten, moleküller içindeki atomlarda da gözlediğimiz üzere bir birim,
biçim ve büyüklük bile değiştirebilir, yani modülerce esneyebilir, genelde az
ama kimi biraz ve nadiren de epeyi.
+
Dil
için:
Bir
alttümcenin bir tümce içindeki yeri değiştikçe, anlamı da değişebilir: ‘da’
ayrı-parça-eki gibi. Aynı biçimde, ‘mı?’ gibi.
Mimari
için:
Statik
ve artı modern mimaride bir modül, sabit değerlikli olabilir ama anladığımız
kadarıyla, Kuilman kuadralektiğinde öyle değil: 4 duvarlı bir yapıdaki modüler
tek tek duvarların, diğer herhangi bir
duvarla olan diyalektik ilintisinin toplamı, onun kuadralektiğinin
panoramasını epeyi değiştirebilir ki bu, onun kendiyle ilintisini de
değiştirip, özdeşliğinin bozar.
Ama yine
de mimari modül, aşırı statik-sabit
olur: Yani, zaman içinde yerleri oynayabilen modüler mimari yapılar henüz
yapılmadı, kullanılır olarak yani. İtiraz: alaturka mimarideki ek parçalar, bu
modülerite değildir, çünkü onlar da ilk kezinde, son kezliğine kadar sabit
kılınır.
Dil ve
diğer mantık (mantık ve matematik) dilleri içinse böyle değildir. Örnekse: Aristocu ve Aristocu-değil temel 2 mantığın
birbiriyle olan karşılıklı dinamiğinin modüleritesi, 2.500 yıldır
düşünülmedi bile. Ben bile düşünmedim, düşünemem de ama Kuilman bunu
yapabilirdi bence ama Le Courbisier değil.
Burada
boşlukta es: Türkçe’deki altümce
modüleritesi üzerinden sürdürülecek bir girizgah metin oldu bu yalnızca.
(10 Eylül 2017)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder