Salı, Şubat 20, 2018

Çapraz Medya Okumaları: Blacklist, Blindspot, Shibumi: Kurmaca x Gerçek: Estetiko-Politik Yorum

Blacklist / Kara Liste, 2013 tarihli bir dizi ve hala sürüyor.
Blindspot / Kör Nokta, 2017 tarihli bir dizi ve hala sürüyor.
İkincisi, adını bile birincinin bir ayrıntısından almak üzere, birincinin yalnızca döndürmesi, kadınla erkek ye değiştiriyor, o kadar.
Kara Liste’de, yıllar sonra geriye dönüp GBI’ye teslim olan, eski ajan, yeni kriminal, en son yeni teslimci birinin üzerine dayalı bir öykü. Ajan, kendine göre, 20 yılın yakalanmamış en önemli suçlularını, teröristlerini en ufaktan en büyüğe sıralanmış olarak yakalamak için FBI’in olanaklarını kullanmak istiyor. Onları ikna ediyor. Tempo gereğinden yüksek, bir filmden uzun olacak öykü, 45 dakikada bitiyor. Bu, CSI ve bunun türü Dr. House / Sherlock Holmes öyküleri için çok-çok hızlı, hoş Holmes da fazla yavaştır ama ortası da var.
Eski ajan, bir suçlu danışmanı. Shibumi de öyle, herkesle çalışıyor. Daha da önemlisi, Shibumi’nin de bilgi alarak birlikte çalıştığı tam da ajan gibi biri var.
Bu 3’ü, böylelikle birbiri içine geçirilerek örülmüş, farklı yerlere ve zamanlara ait kurmacalar.
Bazı açılardan gerçekle birebiri örtüşüyorlar, bazı açılardan hiç örtüşmüyorlar. Örneğin, gerçek yaşamda orta boy bir proje bile 3-5 yıl hazırlık evresi ister. Kurmacalardaki gibi, her aklına esen, ortalığı dağıtabilseydi, ortalık dağınık değil, bitmiş olurdu.
Bir de, gerçek teröristler bile; kimyasal, nükleer ve biyolojik silahları ahlakdışı bulup kullanmadı pek. Oysa dizilerde ve filmlerde patır patır kullanılır bunlar.
Ama devletler kullandı, hem de her türde siyasal rejimli devletler. Kontra-terörcüler değil, bildiğimiz nizami savaşçı sınıfı ordular.
Yine bakalım kurmaca x gerçek durumuna.
Shibumi’nin gerçek yaşamdaki en yakın izdüşümü Çakal Carlos’tur. Resmen hiç açıklanmamışsa da kurmaca bir örnekte, onun de Gaulle’ü sıyırtarak ıskaladığı anlatılır.Kendi ekibi onu sattı, Fransa devleti onu yakaladı, kendi polislerini öldürmekten içeri attı. İçeride ve hala sağ. ‘Siyasal İslam’da 1991’de İkiz Kuleler’i yok etmeyi planlayanlar arasında olduğunu övünerek anlatır. Eski marksisttir kendisi. Shibumi ise, İsrail üzerinden Müslümanlar’a karşı çalışmıştır. Yazarının bir Batılı olduğu düşünülürse, olağandır bu.
Bizi ilgilendiren şey, Kara Liste’deki adamın beyin olma durumu. Bir de, habire taraf değiştirme durumu. Kendine göre bir planı vardır ve onu uygular. En önemlisi de, eylem değil, bilgi adamıdır; eylem adamlarını kullanır ve yönetir.
Biz, İkiz Kuleler’in yıkılışından sonra bu konu üzerinde yoğunlaşan biri olarak, oradaki o kuleleri yıkma bilgisinin, yıkma eyleminden daha önemli olduğunu savunuyoruz, çünkü daha önce de denediklerini ama yanlış hesap / kuram nedeniyle, eylemlerini sonuçlandıramadıklarını biliyoruz. Oradaki kritik bilgi, Kuleler’e girilecek noktanın, yakıt depoları noktaları olması, böylelikle, korkunç miktarda yakıtın yanarak, binaların metal dış iskeletini eritecek sıcaklığa çıkmasının, ancak böyle mümkün olduğunu biliyoruz. O bilgiyi de, Araplar’a verebilecek tek ülke Çin idi bizce. Bunu daha 11 Eylül 2001 günü yazdık ve yayınladık (o zamanki demokrasim.net’te).
Bu noktadan sonra da, bir felaketi yaratmakla önlemeninin birleşik olarak başka bir şey olduğunu, o bütünün bilgisi tasarlanabilirse ve genelleştirilebilirse, bildiğimiz hemen tüm terör felaketlerini yaratmak ve önlemek için tek bir birleşik kuram kurulabileceği savındayız ve bu konuyu adım adım aylardır yazıyoruz.
Bizim bakış açımızda, kurmaca örnekler, gerçek yaşamda uygulanabilir örnekleri daha çok sağlıyor, simülasyonlar gibi.
Simülasyon-roman-dizi eşlenikliği ise, günümüz tanımlarında bir çapraz medya konusu.
Nokta. Es: 1. Sezon, 1. Bölüm seyri ertesi.
Dipnot:
Birinci Sezon 2. Bölüm girişindeki parçanın, Rolling Stones’un ‘Sympathy for the Devil / Şeytan İçin Sempati’ olması, evlere şenlik bir ironi.

(19 Şubat 2018)

Hiç yorum yok: