Salı, Ocak 30, 2018

Kızıl Mars’ta Ütopya x Distopya, Eril x Dişil, Alfa x Beta Kişilik

2 önkoyut:
Bir:
Toplum, erkek ve kadında başlar. Bunu sosyal psikoloji inceler, sosyoloji veya psikoloji değil. Sosyal psikoloji, göreli yeni kurgulanmış bir insan bilimi olarak, disiplinlerarası ve çokdisiplinli örnek olma açısından özel bir yer tutar, çünkü ana bilim dallarındakinden farklı paradigmalar üretmiştinr, çünkü insanlar birey, grup ve toplum olarak çok başka davranışlar sergilerler, aynı insanlar yani. Kadın-erkeğin sosyal psikolojisi, araya politika karıştırıldığı için, hala tam bilimleştirilememiştir. Diğer bir deyişle, iktidarın politik olmayanı da, burada biyolojik olanı da vardır.Liste böyle uzar gider.
İki:
Ütopya ve distopya tanımları, öznel ve görelidir. Öznellik ve görelik, birbirinden epeyi karşılıklı bağımsızdır. Yani, öznel olmayan göreli ve göreli olmayan öznel, arakesitten (öznel ve göreliden) epeyi daha çoktur. Öznel ütopya, benim ütopyam olur. Göreli ütopya, senin ütopyan, başkasının distopyası olabilir olur.
Gelelim Kızıl Mars’a:
Orada 50 kadın ve 50 erkek vardır. Ya baştan delidirler, ya da yolculuk sırasında kafayı sıyırtırlar. (Sonuç ne kadar farkeder, bunun da irdelenmesi gerekli.)
1 alfa, 1 beta erkek ve 1 alfa kadın tanımlanır.
1 ne olduğu belli olmayan kadın, bu alfa ve beta erkeğin ikisini de seçer ve durumu berbat eder.
Beta erkek ise, alfa erkeği öldürür ve bu ortadaki kadın bunu kabul eder. Muhtemelen kendisi için yapıldığını kabul ettiği ve bunu olumladığı için.
Yani kısa deyişle insanlar, nereye giderlerse gitsinler, kendilerini de götürürler ama yolculuk insanı başkalaştırır. Kızıl Mars bunua ilginç bir öykü örneiğidir ve başarılı bir simülasyondur bizce.
Devam:
Bu 50 erkek ve 50 kadın, yolculuk sırasında (uzay gemisinde) ve Mars’ta geçiçi veya kalıcı ilişkiler kurarlar ama aseksüel / nötroseksüel tip anlatılmaz. Sonuçta 50 yaşüstü birey çoktur bunların arasında. Bir de, Güney Kutbu yolculuğunun gösterdiği üzere, olağanüstü bedensel eforlar, insanda seks dürtüsü falan bırakmayabilir.
Sonrasında, ortaya çıkar ki Mars için, gidenler arasında, birbirinden epeyi farklı ütopya anlayışları vardır ve herkes kendi ütopyasını devreye sokmaya çabalar. Ortaya çıkan şey ise, yıkım ve kaos olur.
İşte bu kurmacadaki örneği, reel durumlar için de, kibbutzlar, komünler, uygulanmış ütopyalar için de, aşağı yukarı aynen söylemek mümkündür bizce.
Burada en yıkıcı öğe, herkesin kendi düşüncesini en doğru sanmasıdır ki bu devrimin çocuklarının birbirini yemesi (devrimin çocuklarını yemesi değil ama) durumunu yaratan bir şeydir de.
Bir de, olağan koşullarda özeleştiri ve özdüzelti olabilecekken, ütopya veya devrim gibi olağandışı / olağanüstü süreçlerde insanlar, kendi önesürümlerine kilitlenip kalmışlar hep.
Biz bunun, alfa-beta erkek / dişi, ütopya x distopya durumları için de geçerli olduğu kanısına vardık ve bu yeni bir saptama oldu bizim için.
İşin tuhafı, alfa-beta’lığın ve ütopya-distopya’nın eril x dişil çizgide pek seyretmemesi.
Yani, diğer bir deyişle Lenin, Rosa kadın olduğu için, onun parti diktatörlüğü konusunda uzaktan dediklerini dinlemezlik etmedi, değil. Ki zaten epeyi erkek, yakından bunu demişlerdi de. Hiçbirini dinlemedi.
Asıl soru ise şu:
Lenin, Troçki, Stalin; devrim konusunda eşlerinin veya diğer kadınların eleştirilerini ne kadar dikkate aldılar veya dinlediler?
Asıl saptama ise şu:
Devrim için 3’ü de alfa erkek falan değildi. Alfalığa en yakın Troçki idi ama pek pek gama olabilirdi, Stalin ise neredeyse omega idi.
Devam:
Asgardia ve Ashurbeyli için de böyle. Ashurbeyli, gerçekten olsa olsa omega bir erkek. Tipi, tam emir dinleyen pasif bürokrat tipi. Tamam, böyleleri Bizans entrikasını güzel çevirir de, bu yine de alfa erkek olmak değildir ama adam kendini kurucu baba ilan etti bile çoktan.
Diğer deyişlerle:
Ütopyalarda ve devrimlerde başa geçenler, alfalar olmayabilir ve çoğunluk olmamıştır da.
Alfalar ütopyalarda ve devrimlerde ortadan kaybolmayı, yani sağ kalmayı yeğleyebilirler.
Alfa erkekler, dişi seçmeyip, nötroseksüel kalabilirler.
İşte bunu bize, reel sosyal psikoloji ve gerçek hayat bilgisi söylüyor ve söyletiyor.
Artı bizce, alfa erkek olmakla, sürü lideri olmak aynı şeyler değildir. Maymunlarda patatesi yıkamayı öğreten maymun, ilkin redle ve dışlanmayla, sonra kabulle karşılanır. İnsan ise, kurda değil, maymuna yakındır. Yani, farklı memeli hayvanlardaki alfa-beta olayı farklı farklı olmaktadır.
Bu konuda daha yazılacaklar var.
Nokta. Es.

(29 Ocak 2018)

Hiç yorum yok: