Moğol Felaketi: 1200 Polonya

Tarihin fiili / yaşanabilir en büyük imparatorluğunu kuran Moğollar, aynı zamanda tarihin en büyük insan eliyle insan ölümü sayısını da yarattı: 60 milyon falan ve 50 başkent.

Avrupa’da Moğollar bir kenti kuşatınca, istilanın sonuna doğru bilgilenen insanlar, kalelerdin surlarına çocuklarını çıkarıp, kendi elleriyle onları katelederlermiş.

Bu, korkunun sonu mu?

Evet.

Bu, vahşetin sonun mu?

Hayır.

Bu çaresizliğin sonu mu?

Evet.

Olağanüstü koşullarda olağandışı olaylar yaşanır. Bu, onlardan biri olmuş.

Genelde çocuklar esir alınır. Yani, büyüklerin küçükleri öldürmesi için neden yok.

Ancak, Moğollar’ın cinsiyet ayrımı olmadan çocuklara tecavüz ettiği önesürülüyor.

Ancak bir nokta daha var:

Yıl 1200 ve Doğu Avrupa anca anca hristiyanlaşıyor. Bu davranış da, bir Hristiyan davranışından çok, bir animist / putperest / paganist davranışı.

Şerh: Çoktanrılılık mı, tektanrılılık mı, insana karşı daha acımasız belirsiz kalır.

Ayrıca, büyüklerin davranışında bir meydan okfma da var:

Çocuklarımızı öldüremediniz işte. Ki bu da, ilkinde değilse bile, sonrakilerde daha acımasızlık yaratacak bir şey. Çünkü bilindiği kadarıyla Moğollar, teslim olan kentleri yakıp yıkmadı.

Tuhaf bir durum daha var:

Ortodoks Kiev-Rus, ortodoks Güneydoğu Avrupa, katolik-imsi Kuzeydoğu Avrupa, ortodoks Bizans, Müslüman Anadolu ve pagan Moğollar: Dinler çoğul savaşı. Tüm bunlar da, Haçlı Seferi dizisinin ortasında vuku buluyor.

Aranot 1: Cengiz Han’ın torununun 4 dine de hoşgörü duyması durumu, aradan geçen 50 yıl ile, bundan dolayı olabilir. Sonuçta, standart alfabeyi katolik Avrupa’da gördüler, yani yendikleri düşmanlarında.

Aranot 2: Moğollar, Müslüman Mısır’ı yenemiyor, kumsal / çölsel coğrafi koşullar nedeniyle. Atlar savaşı beceremiyor o koşullarda. Bir de Moğollar, denizi geçip de, Japonya’yı fethedemiyor. Tüm bunlar da, yenilmez oldukları o ilk 50 yıl içinde oluyor.

Yani:

Tam mağlubiyet ve teslimiyet / öz-zulüm var.

Ara durumlar var.

Hep-yenenlerin yenildiği istisnalar var.

İşte bu üçlem, hem savaş, hem de felaket modellemesi için yeni bir bakış açısı. Hepsi, ancak biraradayken anlamlı. O yüzden epistemik-harita gerekli. O yüzden Moğollar’a coğrafi-harita çizen Çinli önemli.

Bu durumda, çocuklarını katleden 1200 Polonyalılar’ı, 0 Got, 200 Roma, 400 Hun-Alan-Got, 600 Bizans rönesansı, 800 Viking, 950-1000 Otto-1-3-rönesans (sınırlı ve erken), 1200 Moğol yıkımının çöküşünü ve bir felaket dizisinin sondan bir önceki adımını (1350 veba var bir de) imliyorlar.

Benzerinin bir de, 1940 Varşova gettosu Naziler’e Musevi çocuk teslimi olarak yaşanması da ilginç. Keza 1940 Boyalı Kuş da.

Yani bu davranış, daha çok çılgınca bir çığlık ve bir abuksama krizi dalgası gibi.

(30 Eylül 2016)