Ana akım
çapraz medya terimini reklamcılar kapmış. 5 yıl önce böyle değildi.
“cross
media storytelling ile karıştırmamak gerekiyor.
harry
potter cross media örneğiyken, the matrix trans media örneğidir.
daha
geniş bir anlatımla kanal kullanımı, harry potter kitapta anlatılanı filme ve
eğlence parkına olduğu gibi aktarılarak yapılırken, the matrix kitabındaki
eksik bölümü çizgi romanda tamamlar, çizgi romanda vermediklerini filminde
verecek şekilde yapılır.”
(16 Mart
2016 momentli. Gözümden kaçmış.)
Bizce
ikisi birleşik bir şey. Çünkü zaten 5 yıl önce öyle tanımlanmıştı.
İkincisi,
daha çok spin-off alanına giriyor:
Karakter,
zaman, mekan spin-off’u ki
Assassin’s Creed tek bir anafikrin değişik yerlere ve zamanlara uygulanmasıdır
ilkede. Hepsinin tek bir öykü oluşturduğu önesürülür ama hepsinin öykülerini
farklı kişiler yazdığı için, öyle olmamıştır.
Artı
şerh: Terör / suikast ve itikadı anafikri, değişik yerzamanlarda değişik töz-semantem’e sahiptir / sahipti. Hassan Sabbah tözü de öyledir ama
nedense, oyun hiç oralara giremedi 20 yıldır.
+
Gelelim
asıl panoramaya:
Kros-,
inter-, multi-, trans-, meta- önekleri, aslında hep aynı şeyi anlatmak için
kullanılıyor.
Ve hala
5 duyu-dil yaklaşımı eksik. Oysa, tüm bilgisayar oyunları için özel müzikler
kompoze ediliyor artık. Üstelik görüyoruz ki aynı oyun sinemasal fragmanına
farklı müzikler montajlanıp kliplenince, ortaya bambaşka sonuçlar çıktı.
Aslın
önemlisi; film x dizi (HBO çizgisinde) ve çizgiroman x çizgiroman karşıtlıkları
bir türlü görülemiyor. Oralara bakılmıyor çünkü.
Artı,
Kojima ve Death Stranding’i olayı son 1-2 yılda bambaşka bir yere vektörledi.
Olaya,
Google’ın arama motorluğunu artık bırakması eklenince, Taş Çağı günlerine geri
döndük, Dünya’da ne olup bittiğini izleyemez olduk.
Asıl önemlisi,
olay hala sanat alanında ve fotoğraf,
resim, grafik, illüstrasyon, karikatür, çizgiroman, minyatür (5 Asya
altdalı ile) eşlenikliği gözden kaçıyor. Bunların hepsi tek bir çapraz medya
alanı aslında. Yalnızca, tek bir duyu-dile bağlılar.
Demek ki
bunun tüm duyu-diller için çoğaltılması gerekiyor.
100
duyu-dil altalanı ile 100 sanat altalanı arasında sıfırdan tanımlama gerekiyor,
2020 momentinde. Bu yapılmayacak, ona eminiz.
Artı,
olay bilime ve düşüne de açımlanabilir.
Geri
dönersek:
10 bin duyu-dil-sanat epistemi birleşik alan olarak
tanımlanırsa, 500 yıllık yeni sanat alanı tanımlanmış olur. VR’nin ve
holografik sinemanın buradaki yeri şimdiden hazır örneğin.
Yani bu
epistem tümel.
Yani bu
tümel estetik.
+
Dipnot:
Tüm öykü
anlatımlarında, Matrix örneğinde olduğu gibi eksik ve tutarsız bölümler var.
Bu, bir medya sorunu değil, yaratıcının başarısızlığı sorunu.
(4 Aralık 2019)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder