Türkler'in Sünnilik'i Seçme Nedeni

Bu başlık da Ekşi Sözlük’ten. Bu kez pek saçmalamamışlar ama.

Saçmalayan kişi, alıntısı yapılan ve tarihçi sayılan İlber Ortaylı olmuş ve Türkler’in zorla hiçbirşeyi kabul etmediğini söylemiş.

Kendisi Türk değil, Tatar olan ve mensup olduğu halk zorla epeyi şeyi kabul etmiş biri olduğu için saçmalamış. Bir şeyi zorla kabul etmek de olağandır bu arada.

Bu başlık altında olmayan bazı tarihsel bilgilerle konuya girelim:

Genelgeçer ana akım söylem, Türkler’in Talas Savaşı ile Araplar’ın kucağına düştü yönünde. Talas Savaşı MS 751 tarihli.

Oysa yeni ve farklı bilgiler, 740 gibi, yani Talas Savaşı’ndan önce, Batı Göktürkler ile onlardan daha batıya sürülen Türgişler’in savaşlarını yazıyor. Yani sorun, Türk-Arap değil, Türk-Türk arasında başlamış.

Türkler; Türkler, Araplar, (alfabelerini de kullandıkları) Sogdlar ve Çinliler ile, bir ittifak kuruyorlar, bir savaşıyorlar. 740-840 arasıki müslümanlaşma süreci de bunun kanıtları ile dolu. Zaten, büyük bir yenilgiden sonra, köle asker (Kölemen) bile oluyorlar.

Ancak, bundan önce daha kuzeyden Avrupa’ya göç eden Türkler (veya yarı- veya proto- Türkler) de var. Onların bir bölümü Musevi, bir bölümü Hristiyan oluyor, çünkü oralarda Araplar ve Müslümanlar (başta henüz, sonra coğrafyasal olarak) yok.

Yani Türkler; en çok alfabe, ad, din, mezhep, coğrafya değiştiren halklardan biri olmakta. Yer değiştirdikçe de, soyları seyreliyor. Bugünkü Anadolu’dakilerin Türklük ile hiçbir ilintisi yok. Bizlerin yani.

Sözlük’te Türkler’in ilkin Sünniler ile muhatap olduğu yazılmış ama o zamanlar mezhep savaşı vardı ve bugünkü anlamda Şii-Sünni ayrımı daha farklı tanımlıydı. Artı Alevilik, Şii mezhebi değildir, bu artık anlaşılsın lütfen. Artı, Türkmenler de Türk değildir, İrani’dir, Azeriler gibi.

Sonrası doğru yazılmış:

Öyle denilen Türkler, Sünnilik ile Alevilik arasında epeyi gidip geldi. Bugünün Türkiye’sinde de bu sürüyor, epeyi Alevi sünnileşti son 10 yılda, gözlerimle tanığım.

Bir dini seçmek veya seçtirilmek o denli önemli değil, onu nasıl yaşadığın önemli: Türkler, Kemal Karpat’ın deyimiyle, İslam’ı kabul etmelerinden 1.200 yıl sonra bile, ibadet etmeden kendilerini Müslüman sayabiliyorlar: Cuma namazına giden erişkin erkek oranı % 30 gibi, bunu AKP de arttıramadı, cami başına 100 mümin düşmüyor ve 1 cami = 10 ev = 1 okul = 1 hastane demek.

Yani şimdi ve burada, Türkler Sünni falan değil.

Sonuçta Sözlük, bu kez yazıp saçmaladıklarıyla değil, yazmayıp bilmedikleriyle, bir konuda daha çuvalladı.

(30 Haziran 2017)