Bir okur olarak kurmaca eserlerde, düz realizm ararım.
Düz realizm nedir?
En realist veya onlardan daha realist olduğunu önesüren naturalist romanlar bile, süslü bir dille yazılmıştır. Süs bölümleri okurun hoşuna gidebilir ama gerçek yaşamla hiç ilgileri yoktur.
Örneğin, ‘Germinal’in romanında da, filminde (Depardieu) de histeri vardır açıkçası. Acı, düz bir şeydir oysa, histerik süslü değildir.
Düz realist yazar örnekleri verelim:
Dünya’da Bukowski, Türkiye’de Esendal.
Bukowski’nin 1960’larda, Esendal’ın 1900’larda dümdüz bir dili kullanması, Türkiye lehine şaşılacak bir durumdur.
Olması gerekenin bu olduğu önesürülmüyor. Böyle olunca realizmin gerçek realizm olduğu kastediliyor. Realizmi artık istemeyen çok, Pamuk örneğin öyledir.
Bu düz realizmin bilimkurgu romanlarda da gerçekleştirilmesi ise, başlı başına bir edebiyat vakasıdır. Olmuş olayları yazmak başka bir şey, olacak olayları yazmak başka bir şey. Bilimkurgu ikincisini, hem de çok başarıyla onyıllarca sürdürmüştür.
Buradan geleceğin düz realizmine geçiyoruz. Eleştiri, yakın geçmişte yakın gelecek için, hem güzelyazın dalı oldu, hem de gerçekçiliği, post-modern dönemde başarıyla üstlendi.
Ancak artık, o dönemin 3-4 dönem ötesine geçtik.
2020-2040 düz realizminin ne olacağını henüz ben de bilmiyorum.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder