Giriş
Filmlerin künye bilgileri linkleri:
En son ‘Dr. Jekyll and Mr. Hide’ (2008):
Dr. House (2004-2012)
Son 2 ‘Sherlock Holmes’ (2009 ve 2011):
Geliştirme
Herhalde bu durum sinema tarihinde ilk kez görülüyor:
Sinemadaki bir tipleme, daha önceki sinemadaki ve romandaki bir tiplemeden
esinlenip, onu serbestçe aşırı yorumluyor (Dr. House).
Ardından, birinci tiplemenin yarattığı toplu bilisizlik (ki bunun bilinçlice
yapılmamış olduğuna ikna olduğum anlamına gelir ki yeni bilgiler bu düşünceyi
değiştirebilir), sonucu etkilenen sinema altkültürünün orijinal ve ikinci
tiplemeyi yeniden yorumlayıp çekerken, birinci ve kopya tiplemeyi (Sherlock
Holmes) yeniden ve aşırı yorumlaması.
Bu kadarını gerçekten post-modernizm bile akıl edemezdi ama post-4-modernizm
/ post-5-modernizm ve 2. Sinema akıl etti.
Bir söz dilinin ve/ya sanat dilinin soyutlama düzeyinin yüksek
sayılabilmesi için, onun kendi hakkında düşünce üretebilmesi gerekir ama bunu
bilinçlice yapacak diye bir kuralımız henüz yok.
Gelelim tüm yorumlamalara:
Diziler artık düşünce üreten ve problem çözen duruma evrileli beridir,
tuhaf bir biçimde kitleler tarafından daha çok izlenmeye başladı, Türkiye’de
bile.
Bu durumda, o dizileri açıklayan kitaplar yayınlanmaya başladı.
Ve gördük ki diziyi yaratanlar da, yorumlayanlar da, popüler kültürün belli
yorumlama gerçekliklerini tanımıyorlar. Ya da başka bir deyişle kendi
eserlerini yanlış yorumluyorlar ki bu aşırı bir yorumdur.
Bloch’tan ve Huizinga’dan 100 yıl sonra bu tuhaf kaçıyor.
1’i 2’li olmak üzere, 2 kahramanın da ortak yanı şu:
Çok fazla düşündükleri için, zihinsel ve duygusal sorunları var. Ancak bu
sorunlar çözülebilir olmanın çok ötesinde: Normal
bakış açısıyla tedavi gerektiriyor durumda. (Bu, normal faşizmini aşan bir
ideoloji: 1. Sanayileşme’nin ölümünü ve 2. Sanayileşme’nin doğum sancılarını
imliyor.)
Bu anlayış, taa romantiklerin intiharperver 19. Yüzyıl’ından kalma köhne
bir anlayış.
İnsanlar düşündükleri için sorunlara sahip olmazlar, diğer insanların
hiçbiri düşünmediği için sorunlara sahip olurlar.
O nedenle de Dr. House ve Mr. Holmes, sürekli eksizekalı ve eksi bilgili
birilerine açıklama yapar dururlar.
Oysa bizzat Dr. House’ın çok güzel ifade ettiği üzere:
Tıpkı hukuk ilkeleri gibi, bazı bilgiler ve düşünceler varsa, onları
bilmeseniz de, onların getireceği sorumluluktan kurtulamazsınız. Eh bu açmaz,
tıp ve (Holmes’ın polisiye yönüyle ilgilendiği) hukuk (yani ölümcül-yaşamcıl
ayrımdaki) sorunlarda daha da apaçık ortadadır, yani aslında durum en sıradan
durumlarda bile apaçık ortadadır ama neyse.
Karşılaştır ve Karşıtlaştır (Compare and Contrast)
Dr. House Holmes
Sür-rasyonel Duygusal
(sub-rasyonel)
Apolitik Politik
Ateist ?
= (Agnostik ?)
Bağımlı Bağımlı
Zeka: 9/10 Zeka:
7/10
Bilgi: 9/10 Bilgi:
11/10 (abartı)
Yalnız Potansiyel
eşcinsel
İyi İngiliz aksanı Kötü
İngiliz aksanı
Aksiyonsuz Aksiyonlu
Vital-fatal: 10/10 Vital-fatal:
7/10
Alter ego: Amber Alter
ego: Watson
Sonuç
Bu metnin başka çıkarımları ve bağlantıları da olacak. Bu açıdan bu metin, bir
proto-hiper-tekst oldu. Burada görülen, yalnızca giriş-çıkış bağlantı çerçevesidir.
Tüm örnekler, sinema tarihinden başlayarak toplanırsa, menzili 2. Sinema’yı
aşan potansiyel bir sonuç sergilendi demektir. Tüm o filmleri tasarlayan temel
kişilerin bunu biliyor olması imkansıza yakın bir olasılık.
Yorumbilim yeni tanımlar kazandı.
Estetik yeni tanımlar kazandı.
Sinema yeni tanımlar kazandı.
Avangard yeni tanımlar kazandı.
Epistemoloji yeni tanımlar kazandı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder