Alter-ego
tanımı olarak internette ilk karşıma çıkan sayfada şöyle denmiş:
“Alter
ego, kısaca diğer-ben, yardımcı-ego, bana benzeyen bir başkası olarak
tanımlanabilir.”
Zihin
bulandırıcı tanımlar.
Bu 3
kavram, birbirinden çok farklıdır ve 3’ü için farklı sözcükler gerekir bizce:
Bir:
Diğer-ben, çokkişilikliliğin ikinci kişisidir. Aslında, 3. ve diğer sayı
sıralamalarını hesaba katmaz.
İki:
Yardımcı-ego; roller ve statüler dizisi olarak, farklı statülerde farklı roller
oynayan yardımcı oyuncular gibi düşünülebilir. Böyle olarak, alter ego tanımına
en çok uyan olur.
Üç: Bana
benzeyen bir başkası, istatiksel olarak yüzlercedir. Çünkü, 100 ila 1.000 tip
insan varsa, eğer bir insan sokakta çok dolaşıyorsa ve büyükkente yaşıyorsa,
milyonlarca insan gözleyebilir ve bir çok ‘bana benzeyen’ başkası görür.
Özellikle de akraba evliliğinin çok yoğun olduğu yerlerde. Tab bir de moda
kostüm ve makyajlar da işin cabası.
Sitede
devamında öteki konusu da ele alınıyor:
“Moscovici'ye
(1984) göre, Alter ile Alter Ego, sosyal ilişkilerde Diğeri'ni tanımlamanın iki
tarzını ifade ederler.”
Diğeri,
öteki, öbürü, başkası; psikolojinin değil, sosyal psikolojinin ve sosyolojinin
çalışma konusudur.
Fark
şuradadır:
Psikolojide
kendindeki çokluğu çalışabilirsiniz, sosyolojide farklılıkları ve çokluk
içindeliği çalışırsınız. Kendindeki çokluk çokkişilikliliktir, toplumdaki
çokluk, çokkültürlülüktür. Çokkişiliklilik bir hastalık sayılır ve tedavi
edilmeye çabalanır, çokkültürlülük ise ödüllendirilir ve barış içinde birarada
yaşama önerilir.
Alter’in
asıl anlamı ise, değişik olmakta. Bunun açılımı da, standart biyografi
içindeki, standart statülerin standart rollerinin dışında kalan, kişisel
varyanslar ve devianslardır. Yani bu anlamda alter ego, kişiyi asıl kişi yapan
yöndür.
Dipnot:
Kadındaki erkek ve erkekteki kadın olarak, anima ve animus, konuyu bambaşka
yönlere taşır ama kırıntı düzeyinde de olsa, hem alter ego, hem de
çokkişiliklilik alanında kalır.
(9 Haziran 2017)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder